گروه فرهنگی – دکتر حسین عسکری در یادداشتی که بصورت اختصاصی برای بویرنیوز ارسال داشته به نقش زنان کهگیلویه و بویراحمد در طب سنتی اشاره کرده است.
به گزارش بویرنیوز متن یادداشت به شرح زیر است:
كانت زنان را شهروند منفعل مي خواند و معتقد بود كه بايد از حق راي محروم شوند و فلسفه شان را عقلي نمي دانست. از دگر سو، نيچه هنر بزرگ زن را دروغگويي مي دانست و آنان را طبيعتا پست و اخلاقا گمراه مي پنداشت و تمامي جنبشهاي حقوق زنان را تلاش جهت افسون زدايي از زن مي دانست. اما مردم اين جغرافيا از دیرباز بدون آنكه بدانند فلسفه چيست؟ كانت چه مي گويند؟ و نيچه اعتقادش چيست؟ حقوق زنان را حتي الامكان ارج مي نهادند و در اولين دم نام هاي بسيار زيبا بر دختركان خود مي نهادند و آنان را در تمام امور جمعی دخالت می دادند.
در این جغرافیا زنان آزاد بودند در مجالس بزم و سرور به «موسيقی آوازي» بپردازند و تصنيف محلي بخوانند. در مجالس اندوه «سرو» مي خواندند و در ميانه ميدان، رقص را فرو نمي گذاردند. متيل و متل هاشان در آن شبهاي تيره و تار، روشني بخش دل هاي كودكان شان بود. متيل هاي كه انسان سازي مي كرد. زنان در خانه هاشان نيمي از بار مردان را بر دوش مي كشيدند. هر گاه حقوق زن و مرد برابر باشد وظايف هم برابر مي شود. البته نه به آن برابری که امروزه می گویند.
زن در کنار مرد گله به چرا مي بُرد. لباس مي شست. خانه اش را مي آراست. كلگ مي ساييد. ولي اينكه زن ارث نمي بُرد و حق طلاق نداشت بايد گفت كه در هيج جاي مشرق زمين زنان حقوقشان به شكل امروزي ادا نمي شد.
«خون بس» شايد امروز داد فعالين حقوق زن را درآورده ولي مردم ايلات و عشاير در زمانه خويش همواره در برابر كژتابي هاي روزگار يك مكانيزم دفاعي در پيش مي گرفتند. خون بس يك مكانيزم دفاعي در برابر آشوب و هرج مرج مجدد بود و امروزه چون اکثر نقاط دنیا از این فعل در این جغرافیا خبری نیست. بايد براين انديشه صحه نهاد كه مردم عشاير زنان و دختران را حرمت بسيار مي نهادند.
گرچه بعضي از زنان عموتم وار بار ديگران را بر دوش مي كشيدند. آري! زنان در کودکی تاثيراتي از دیگران پذيرفته اند و سرانجام تاثيرات فراوان تر نهاده اند. یکی از این تاثیرات، خود را در طب می نمایاند. تاثیری مثبت و نجات دهنده. نقش زنان در طب سنتی استان کهگیلیویه و بویراحمد بیش از هر جای دیگر برجسته تر و آشکارتر است. بعید می دانم در هیچ جایی بشود اینهمه زن را در طب مشاهده نمود. تاريخ طب سنتي ايلات كهگيلويه و بويراحمد؛ طبيباني به مهارت بي بي گل افروز احمدزاده و بي بي مشكي حرمت نسب بابكاني و بي بي صدف بابايي بويراحمدي به خود نخواهد ديد. به عقيده نگارنده اينها تنها درمانگر تن نبودند. وسعت اطلاعاتشان تلقي ديگري از حكمت ايراني بود. درمان بدون چشمداشت، در عصري كه دگرانديشانش، عصر اقتصاد و انقلاب فرديت ها خطابش مي كنند روح بزرگي را مي طلبد.
اين جغرافيا نه ویرجینیا ولفی داشت و نه زینب بوپاشایی. این جغرافیا فروغي نداشت تا «ايمان بياوريم به آغاز فصل سرد» بسرايد ولي بي بي گل افروزاحمدزاده ها توليد نمود تا با معالجه بي توقع بيماران، مرهمي بر دل آنان باشد تا آنجا كه همگان او را «مادر گچساراني ها» خطابش كنند و صدايش زنند. اين جغرافيا گرچه سيمين بهبهاني يي به خود نديد تا «هواي گريه»اي بسرايد و همايون شجريان آن را نغمه سر دهد، ولي بي بي صدف بابايي سيوكي بويراحمدي، بي بي مشكي حرمت نسب، كل زينب كمايي و بی بی فاطمه کرمی پور و ….. توليد نمود تا هر كدام در هر گوشه اي از اين كرانه گمنام، پتانسيل خود را صرف مردم نمايند و هميشه در كنار كوزت هاي ايل كه از ياري ژان والاژان ها به دورمانده بودند، بمانند. اینها همه حکایت از نقش تعریف شده زن در جامعه بومی ما را دارد. باری! بانوانی که آنان را طبیب محلی می نامیدند در کنار تمام فعالیت های روزانه و روزمره خویش معالجه مردم بدون چشمداشت مالی را هرگز فروگذار نمی کردند. بانوانی چون بی بی مشکی طاهری ( ظاهری)، بی‌بی مشکی حرمت نسب، کل زینب کمایی، بی‌بی گل افروز احمدزاده ، بی بی صدف بابایی، بی‌بی فاطمه کرمی‌پور، بی بی زهره پرخید، بی بی حمیده حسینی (تقی زاده) ، حاج کتایون سیدی، بی بی قندلو رضوی. به همه دلایل گفته شده می طلبید در چکامه ای به این عزیزان پرداخته شود. این مقاله به بهانه ی به سخره گرفتن وضعیت فرهنگی زنان توسط رسانه های فارسی زبان (خارج نشین ) مطرح شد که مدعی بودند ایل لر؛ زن ستیز بودند. امیدوارم با نگاشتن مقالاتی ازین باب بتوانیم جایگاه زنان در جامعه را روشن تر بنمایم و به فهم صحیح دیگران هم کمک نموده باشیم.
احسنت
بسیار زیبا جالب و جذاب نوشته بودید دکتر جان
طرز فکرت با توجه به جغرافیاییی که در آن زندگی میکنی جالبه. متن فرهنگی خوبی بود.
بسیار لذت بردم افرین بر شما ما که خودمون نمیتونیم از حقوق خودمون دفاع کنیم