گروه فرهنگی – محسن رضایی شامگاه شنبه با حضور در کنگره علی مردان خان در مسجد سلیمان مطالبی را عنوان کردند که جای تامل دارد.
به گزارش بویرنیوز، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در این گنگره اظهار کرد: بختیاری ها همواره در صحنه های سیاسی و دینی کشورمان ایران حاضر بوده و برای استقلال این کشور مبارزه کرده اند از مبارزه آریو برزن در برابر لشکر های اسکندر گرفته تا دوران انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و چگونگی دفاع آنها از اسلام و کشور که همه نشان از غیرت و دلاورمردی قوم بختیاری دارد.
این سخنان محسن رضایی در حالی ایراد می شود که تا آنجا که شواهد و اسناد تاریخی نشان می دهد یکی از سرداران بزرگ تاریخ ایران در زمان هخمنشیان آریوبرزن بود که در زمان حمله اسکندر مقدونی به ایران از سرزمین خود با شجاعت دفاع کرد و در این راه کشته شد .عده ای او را از اجداد کرد ها يا لر ها می دانند.
بنا به شواهد تاریخی اما لر بودن آریوبرزن محتمل تر خواهد بود و در این بین آقای رضایی با چه استدلالی خواسته تا این سردار بزرگ ایرانی را به نام بختیاری مصادره کند جای بسی تامل دارد.
تا آنجا که اسناد تاریخی نشان می دهد محل جنگ اسکندر مقدونی و آریوبرزن در کوه گیلویه بوده و حتی این موضوع که آریوبرزن اصالتا از دیار کهگیلویه و بویراحمد باشد را نیز تقویت می کند.
در زیر بخشی از دلاور مردی این سردار بزرگ ایرانی را از نظر می گذرانیم.
اسکندر مقدونی پس از پیروزی در سومین جنگ خود با ایرانیان که به جنگ آربل Arbel یا گوگامل Gqugamele مشهور است در سال ۳۳۱ پیش از میلاد مسیح ،بابل و شوش و استخر (در استان فارس کنونی) را از آن خود ساخت و تصمیم به دست یافتن به پارسه گرفت و به سوی پایتخت ایران حرکت کرد .
اسکندر سپاه خود را به دو بخش تقسیم کرد . یکی از بخش ها به فرماندهی شخصی به نام پارمن یونوس از راه جلگه رامهرمز و بهبهان به سوی پارسه حرکت کرد و خود اسکندر نیز با سپاه سبک اسلحه از راه کوهستان (کو ه های کهگیلویه) روانه پایتخت ایران شد و در تنگه های در بند پارس (برخی آن را تک آب و گروهی آن را تنگ آری می دانند) با مقاومت ایرانیان روبرو شد.
درجنگ در بند پارس آخرین پاسداران ایران با شماری اندک به فرماندهی آریوبرزن در برابر سپاهیان پرشمار اسکندر مقدونی دلاورانه از میهن خویش دفاع کردند و بی پروا با سپاهیان اسکندر به مقابله پرداختند و بسیاری از آنان را به خاک نشاندند و سر انجام توانستند سپاه اسکندر را به عقب نشینی وادارند .
با وجود آریوبرزن و پاسدارانی که جانانه از میهن خویش دفاع می نمودند گذر سپاهیان اسکندر از این تنگه های کوهستانی غیر ممکن بود . پس اسکندر به نقشه ی جنگی ایرانیان در جنگ ترموپیل Thermopyle روی آورد و با کمک یک اسیر ایرانی آریوبرزن را دور زد و از بیراهه ها و تنگه های سخت کوهستانی خود را به پشت سربازان پارس رسانید و آنان را به محاصره گرفت. ( پس از اتمام جنگ نیز عمر آن اسیر چندان دوامی نیاورد و به دستور اسکندر به دلیل خیانت کشته شد.)
آریو برزن با ۴۰ سواره و ۵ هزار سرباز پیاده و وارد کردن تلفات سنگین به دشمن ، خط محاصره اسکندر را شکست و برای یاری به پایتخت به سوی پارسه شتافت ولی سپاهیانی که اسکندر دستور داده بود از راه جلگه به طرف پارسه بروند ،پیش از رسیدن او به شهر دست یافته بودند .
آریو برزن با وجود دست تصرف پایتخت به دست سربازان اسکندر و در حالی که سپاهیان دشمن سخت در حالی تعقیب او بودند حاضر به تسلیم نشد و آنقدر در پیکار با دشمن پافشاری کرد که همه ی یارانش از پای افتادند و جنگ وقتی به پایان رسید که آخرین سرباز پارسی زير فرمان آریوبرزن به خاک افتاده بود.
در کتاب اتیلا نوشتهٔ لویزدول آمده که در آخرین نبرد اسکندر که از شجاعت آریوبرزن خوشش آمده بود به او پیشنهاد داده بودکه تسلیم شود تا مجبور به کشتن او نشود ولی آریوبرزن گفته بود:”شاهنشاه ایران مرا به اینجا فرستاده تا از این مکان دفاع کنم و من تا جان در بدن دارم از این مکان دفاع خواهم کرد.”
اسکندر نیز در جواب او گفته بود:”شاه تو فرار کرده .تو نیز تسلیم شو تا به پاس شجاعتت تو را فرمانروای ایران کنم.”
ولی آریو برزن در پاسخ گفته بود :”پس حالا که شاهنشاه رفته من نیز در این مکان می مانم و آنقدر مبارزه میکنم تا بمیرم” و اسکندر که پایداری او را دیده بود دستور داد تا او را از راه دور و با نیزه و تیر بزنند.
آنها آنقدر با تیر و نیزه او را زدند که یک نقطهٔ سالم در بدن او باقی نماند.پس از مرگ او را درهمان محل به خاک سپردند و روی قبر او نوشتند “به یاد لئونیداس”*.
بختیاری بودن اریوبرزن محتمل تر است.چون هیج مستند تاریخی در خصوص هم استانی بودن وی وجود ندارد.
هم چنتا مثل جنابعالی این بچه های بدبختو درس میدید که پشت سرهم صفر میارن وقتی معلم اطلاعاتش ضعیف باشه دانش آموز هم اینطور بار میاد
ما در طول تاریخ نشان دادیم که میهن پرستیم. اگر آریو برزن از ما نیست این همه شهیدی که از این استان در مقابل دشمن ایستاده گی کردند از آن کیست؟ اشکالی ندارد ما او را می بخشیم به لر بودنش. امیدوارم کتابهای تاریخی مرجع را بخوانند.
از این که آریو برزن لر بوده شکی نیست ولی دوستان مثل اینکه فراموش کردید که کهگیلویه و بویراحمد جزئی از انشان هخامنش بوده و از سرداران و ساتراپهای انشان در این استان بسیار بوده حتی خود کوروش در این منطقه به دنیا چشم گشوده پس چرا فکر نمیکنید که آریو برزن هم از همین استان به قدرت رسیده باشد .من اورا به عنوان یک هم استانی دوست دارم
ایل بختیاری هر سال تا یه مشقتی دارن .په ایل بختیاری تو بگی چه آریو برزن کی بی قبرش کوچنه و کوچو با اسکندر جنگ که . افتخار ایکنوم که آریو برزن بویراحمدی میباشد
آريوبرزن فرمانده سپاه امير نشين ارگان يا ارجان (بهبهان قديم) و اصالتا از شهروندان ارجان بوده محل در گيري او با اسكندر در بالاي كوه تنگ تكاب ومشرف به بهبهان وسنگ نوشته تاريخي آن هنوز موجود است .لطفا تاريخ را دگرگونه نشان ندهيد.كافي است به تاريخ ارگان يا ارجان مراجعه بفرماييد.
آریو برزن از ایل باوی باشت است و نماد شجاعت قوم لر است و اشکالی نیست که حاج محسن چه فرموده
اتفاقا آریوبرزن لر کهگیلویه بوده و صد در صد هم…………
آریو برزن لر بویراحمدی بوده و تا ابد هست………………….
آاریوبرزن بدون شک اهل کهگیلویه وقت بوده و یکی از اهالی لیکک راه دور زدن سردار لر را به سپاهیان اسکندر نشان داد .
طبق نوشته های کالیستنس تاریخ نگار اسکندر، ۱۲ اوت سال ۳۳۰ پیش از میلاد، نیروهای اسکندر مقدونی در پیشروی به سوی پرسپولیس پایتخت آن زمان ایران، در یک منطقه کوهستانی و سخت‌گذر نرسیده به کوه دنا که پایین آن دو رودخانه به هم وصل می شوند متوقف شدند که این منطقه همان کوه کبگیان در غرب چیتاب می باشد و در همین این منطقه درگیری میان اسکندر و آریو برزن رخ داد.
آريو برزن فرمانده سپاه ارجان يا بهبهان فعلي بوده ودر بالايارتفاعات تنگتكاب بهبهان با اسكندر در گير شده وويادگار جنگ نيزسنگ نوشته اي استكه هم اكنون نيز موجود است .حالا شما هر ميخواهيد تاريخ ببافيد تا روحيه تان بره بالا.
اقای فعال کوه کبگیان چیتاب آن زمان مسیر عبور کاروانها نبوده و بعید به نظر می رسد سپاه اسکندر از آن منطقه عبور نمایند
لازمه سردار کمتر به مسائلی که اطلاع نداره بپردازه چون با این کلماتش مشخص کرد که هیچ اطلاعی از تاریخ نداره بهتره هر موقع میخواهد یک روایتی از تاریخ بکند با یکی دو تا معلم تاریخ صحبت بکنه این موضوع بختتیاریها که در یکی دو ماه گذشته به یک بلوا تبدیل شده هم بیشتر کار هیزمهای تری بوده که سردار زیر ان گذاشته ولا یک نفر در سرزمین کهن بک موضوعی را گفت و کسی هم متوجه نشد سردار خواست که از این موضوع که بختیاریها در انتخاباتها بهش رای نمیدادند حالا با این ترفندها میخواهد رای اونا را بدست بیاره بهتره این متن را بخواند.نبردگاه آریوبرزن و اسکندر را در چند جای گوناگون حدس زده‌اند، نبردگاه جایی در استان کهگیلویه و بویراحمد در در نزدیکی شهر یاسوج کنونی هست به هر روی ناآشنایی اسکندر با منطقه به سود پارسیان بود ولی یک چوپان که تاریخ‌نگاران نامش را لی‌بانی نوشته‌اند راه گذر از کوهستان را به مقدونیان نشان می‌دهد و اسکندر می‌تواند آریوبرزن و یارانش را به دام اندازد گفته می‌شود اسکندر پس از پایان جنگ آن اسیر را به خاطر خیانت می‌کشد. آریوبرزن با ۴۰ سوار و ۵۰۰۰ پیاده خود را بی‌پروا به سپاه مقدونی رسانده و شمار بسیاری از یونانیان را کشته و خود نیز تلفات بسیاری داد اما موفّق گردید از محاصرهٔ سپاه مقدونی بگریزد.
چون از محاصره بیرون آمد خواست تا به کمک پایتخت بشتابد و آن را پیش از رسیدن سپاه مقدونی اشغال کند. اما لشکر اسکندر که از راه جلگه به پارس رفته بودند، مانع او شدند. در این هنگام وی به مخاطرهٔ سختی افتاد، ولی راضی نشد تسلیم گردد. گفته می‌شود ایستادگی آریوبرزن یکی از چند ایستادگی انگشت شمار در برابر سپاه اسکندر بوده‌است
متاسفم که اینگونه در باره آریوبرزن و قومیتش بحث می کنیم . آریوبرزن سردار دلیر ایرانی و هخامنشی بود و باید همه ما ایرانیان به ایرانی بودن آن افتخار کنیم . چه فرقی می کند بختیاری باشد یا کهگیلویه و بویراحمدی . چه فرقی می کند که در تنگ تکاب بهبهان در مقابل دشمن ایستاده باشد یا در تنک کبگیان بویراحمد . مهم این است که ایرانی است و مردانه جنگید و امروز از آن کسی است که قلبش برای ایران و ایرانی می تپد .
دوستان وهمشهریان عزیز ناراحتی محسن آقا از سریال سرزمین کهن است ومیخواست گوشه ای از نگرانی مردم را حل کند .
آقاجان شما از تاریخ چه می دانید . اریوبرزن اصالتا هخامنشی بوده و در ثانی ریشه اکثر طوابف بویراحمدی وحتی خود آقای بویراحمد منصوب به ایل بختیاری می باشد مثال بارز: ایل تیرتاجی _ طابفه جلیل و دیگر اقوام بختیاری ساکن در بویراحمد
اریوبرزن در اصل ….. بوده.
با تشکر متن زیبایی بود ولی از بس جابجایی کلمات وکلمات اضافی در متن وجود دارد آدم سردرد می گیرد
اریو برزن دشمن زیاری بود
زمان آریوبرزن شاید هنوز بختیاری وبویراحمدی وبهمئی وسایر انشعابات لر بوجود نیامده بود شایسته نیست در رابطه با سخنان مرد بزرگ وشایسته ای همچون سردار رضایی اینگونه واکنش نشان داد .افتخارات ودلاوریریهای رضایی دست کمی از آریوبرزن ندارد
اسندر با سپاه سبک اسلحه از راه کوهستان ( گوه های کهگیلویه ) روانه پایتخت ایران شد و در تنگه های در بند پارس که برخی ان را تنگه اب ( تنگ او ) که محل به هم پیوستن دو رودخانه مارون و جن در منطقه قلعه دختر دشمن زیاری می باشد با مقاومت ایرانیان رو برو شد . اریو برزن دشمن زیاری بود
هخامنشیان یکی از خاندانهای انزان یا انشانی بودند(کورش بزرگ به کورش انشانی معروف بوده است) که در مرکز انزان یعنی ایذه کنونی حاکم بودند -وقتی همبان هل تش سوم آخرین پادشاه ایلامی در سال 646 پیش از میلاد از آشور بانی پال شکست خورد این خاندان از در مصالحه با سپاهیان بانیپال در آمدند و در نتیجه مورد حمایت آشوریان قرار گرفتند در سال 629 پیش از میلاد که آشور بانیپال در گذشت حکومت آشوریان نیز بسیار ضعیف شد.اما در ایلامیان شوش تغییری پدید نیامد . می شود گفت قدرت ایلامیان از شوش به انشان منتقل شده بود .ایلامیان دارای سه مرکز مهم بنام شوش ، انشان(ایذه ) و سیماش (خرم آباد کنونی). خاندان چیش پش در شرق ایلام ، انشان یا ایذه کنونی صاحب قدرت زیادی شده بودند ابتدا حکومت پنجاه ساله مادها را سرنگون کردند سپس سرزمین های کهن بین النهرین مانند آشور و بابل را نیز به تصرف خود در آوردند . کورش بزرگ در سنگ نوشته برجا مانده از ایشان خود را زنده کننده حکومت اجداد پیشن خود ایلامیان یاد می کند .بنابراین در اصالت هخامنشیان که لر بوده اند کوچکترین تردیدی وجود ندارد – به نظر می رسد با توجه به موقعیت جغرافیایی سختر تر مناطق لر بختیاری محل گذر اسکندر از سمت جنوب بوده پس حدس بیشتر بنده اینست که آریو برزن در مناطق جنوبی تر با اسکندر در گیر شده باشند لذا به احتمال بیشتر آریو از لرهای جنوبی هستند.
نبردگاه آریوبرزن و اسکندر را در چند جای گوناگون حدس زده‌اند، به نظر می‌آید نبردگاه جایی در استان خوزستان در در نزدیکی شهر بهبهان کنونی باشد.منبع ویکی پدیا
آریوبرزن
يَه وَختي ، يَه مينا بَنوشي ، يه سال
يه روزي ، يه چوخا بِه كولي زِ مال
يه برنو به دست و يه اسبِ كَهَر(1)
يه هاشُق گِرهدِن اَوُن(2) اِز لَلَر(3)
يه افتو شو و رو ، منِ مالمون
يه مُستي نُخوچي پَرِشالمون
يَه شِر روز و صحرا ، يَه شِر شَو به كُه
يه جو اَو منِ مال و بَرفو به كُه
چقد زنده ايي ري به را بي اُسو(4)
به جا برزِيَر(5) كَخُدا بي اسو
گُرو افتو اِز مالمون بي خور
شو و روز اِز حالمون بي خَور
نمندَكْ ، نه سر ، نه سواري به جا
گله رَ و مَندك غُواري به جا
بيو گو مَني مال كنونِ دلُم
چي اورا منِ آسمونِ دلم
بيو آريوبرزن(6) اِز نو بيو
منِ دَو يكي ني ، تو وادَو بيو
بيو تا بِتَرسه زمين اِز تيات
بِريسه هَمِس ، حَرس و خين اِز تيات
بيو بال وا كن منِ آسمون
بلاكم(7) بجورم ، زِافتو نشون
بزن بال و افتونِ وُردا بيا
غَلا(8) حُشك اَبين ، اَونه وُردا بيا
بيار اَونه ، اَوسَيلِنه رَو بُوَن
گُرودَك شِكالِت(9) ،بُون گَو(10) بُون
بُون تا بِوينُم كه مِردي هَني
چي افتو ، غُروپْ اَر نكردي هني
پَ ايي صُحوِ جا منده كي ايرسه
سرِ لَوت لوخنده كي ايرسه
پَ كي دي منِ چاله ايبازه تش
سياهي بَسه ، تا كي ايسازه تش
بُهونا منِ شو گُم اَوبيدِنه
پيايل رَوارَو(11) گم اوبيدنه
گُم اَوبي ….. دلم گسنه‌اي درد اِيا
وُري گُل بِرِنْجاسِ(12) وُردا بيا
يَه سال و يه ماه و يه روزي كه رَ
وُري تا بريم رِزگ(13) و روزي كه رَ
يكي ني بگو آخه اي آسمون
چه منده زِ ما ، هِم(14) يه مُست اُستخون
بيو استخونانه ، جَم(15) كُن خدا
زِدنيا يه ايلينه ، كم كن خدا
(1) سرخ رنگ (2) گرفتند و آوردند (3) زادگاه عبده محمد للري (4) آن زمان (5) كشاورز (6) سردار بزرگِ بختياري ، كه تنها دفاع منظم را در برابر اسكندر مقدوني شكل داد (7) شايد (8) غله ها ؛گندم و جو و ۹) شكار تو دارد ميگريزد (10) برادر (11) به دنبال هم ، پي در پي (12) نوعي گياه داروئي كه براي شكم درد استفاده مي شود (13) رزق و روزي (14) همين (15) جمع
بختیاری همیشه سر فراز است،با غیرت است،جانش را در راه میهن و ناموسش فدا میکند.این همان خصوصیات جدم آری و برزن بزرگ است.
بختیاری نژاد کورش است
نژاد کوروش برو مطالبی و کتاب ها و مقاله هایی که باستان شناسان اروپایی درباره حنایات هخامنشیان چاپ کردند بخون بعد ببینم بازم افتخار میکنی به این پادشاه خونخوار..اینم مثل بقیه پادشاها جز به قدرت به چیز دیگه ای فکر نمیکرده..بو ترجمه کوه بیستون را بخوان متوجه میشی که این پادشاهان بی رحم هخامنشی چه به روز اسیران می اوردند..اشکال ما اینجاست که همیشه همه چیز را بزرگ نمایی میکنیم.ودرست نیست از پادشاهی خدا بسازیم.همانطور که چنگیز مغول از نظر ما یک وحشی بود اما از نظر ملت خود یک اسطوره است..کوروش برای ما ایرانیان افتخاره و خداست اما برای کشور هایی که اون زمان بهشون تجاوز کرده مثل چنگیز مغوله..خوبه ادم واقع بین باشه.اینا حقیقت و ما با این حرفامون نمیتونیم حقیقت را انکار کنیم
بختیاری ایقد بزرگ هست و با افتخار که چه با آریوبرزن چه بی اون سر فرازترین قوم لر و حتی ایرانه
درخت بختیاری پیر نیبو،هیچ اهن کهنه ای شمشیر نیبو،کوهسار بلند بختیاری،هیچ وقت بی پلنگ و شیر نیبو
گر ایران زمین بختیاری نداشت گمانم که از بخت یاری نداشت0 درود بر شیرمردان و شیرزنان همیشه سرافراز بختیاری
البته اریوبرزن کار خاصی هم نکرد.
درود بر قوم لر، ایما باید تعصب یک دونه داشته بیم همه لرا نژادشو ایرسه وکورش نهلیت تا ترکا وعربا ومو نخندن.
بختیاری و بویراحمد هر دو زیر مجموعه لر بزرگ به حساب می آیند. مشترکات زبانی و فرهنگی این دو بیش از 90% است.
تمام ایران دنبال پیشرفت مناطقشون هستند اینجا هم ملت افتادن به جون هم که آریوبرزن بویراحمدی بود یا بختیاری!! بعدشم هر افتخار بختیاری می تواند برای بویراحمد باشد و بالعکس.
همدلی خیلی بهتر از نفاق است.
کاملا درسته
حق با شماست
من لر هستم وبا گفته ی دکتر رضایی موافقم هستم زیرا در گذشته لر بزرگ به بختیاری معروف میشن و حکام صفویه به خاطر ضعیف کردن بختیاریها ایلات کهگیلویه را از منطقه بختیاری جدا و مابقی آن به نام بختیاری باقی می ماند و مناطق جدا شده به نام ایلاتشون معروف میشن و ایل بویراحمد در گذشته جز ایلات بختیاری بوده است
لطفا غلط های املایی من رو اصلاح کنید
درود بر پرسیان ایران زمین. مگه بختیاری ها زیر مجموعه ای از لر نیستن ؟ چه فرقی میکنه اریوبرزن از کدوم قوم لر یا از کدوم روستا یا خانواده بود جناب اقای محسن رضایی اگر گفته ک اریوبرزن بختیاری بوده چون لر و بختیاری رو جدا ازهم نمیدونه چرا ما انقدر سطح فرهنگمون پایینه که همچین بحثی رو انقدر کش میدیم کسی ک این مطلب رو انتشار کرده به دنبال همبستگی و اتحاد لرتبارها باهم نبوده و نخواهد بود خواهش میکنم احساسی فکر نکنید شما از این میترسید ک اقای رضایی اریو برزن رو ببره واسه خودش اقای رضایی اگه اسمی از اریو برزن برده خواسته ک این بزرگمرد لر تبار رو ب رخ دیگران بکشه شما باید افتخارهم بکنید ک اسمشو اورده و ما تو کل شعر های بختیاری اسم اریو برزن رو میبینیم چون افتخار قوم لر بوده و هست هر شخصی از صحبت های من گله ای داره به من ایمیل بزنه. پاینده باد ایران خصوصا لرتبارن پارسیbazoft1393@yahoo.com
درودبرایل بختیاری آریو برزن لربود وهست ایران ما آریوبرزنها نداردکه این گونه شرق غرب برای ما شاخ شدند….
اگه لر نبود ایرانو ایرانی وجود نداشت من کرد هستم کرمانشاهی ولی خاک پای هرچی لر هستم که افتخارمه که بگم من برادر زاده لر ها هستم..زنده باد هرچی کرده هرچی لر هرچی وطن پرسته.
عرض شود طبق معتبرین تاریخ ایران آریوبزن فرزند دشمن زار از کهگیلویه و لر کهگیلویه که همه ان را به دشمن زیاری کنونی کهگیلویه میشناسن بوده،، و ربطی ب دیگران استانها ندارد
سلام به همه هموطنان لر بختیاری عزیزم ما لرهای بختیاری هزاران ساله شیر مردی وشیر زنی و غیرتمون رو به همه جهان نشون دادیم در تمامی جنگها علیه دشمن مخصوصا مغولها سربلند بودیم اما خیلی کم در تاریخ ازمون یاد میکنن اینم بخاطر اینکه شاید ما لرها در همه جای کشور زیاد با هم متحد نیستیم و راحت اجازه میدیم بعضی از قومها ما را بیسواد و بقول خودشون بی فرهنگ بدانند پس بجای اینکه بگوئیم آریوبرزن اهل گهگلویه بود یا ایذه یا هرجای دیگر بگوئیم آریوبرزن لر بزرگه و لر خوزستان و گهگلویه همه بختیاری هستن و در زمان شاه صفوی بخاطر پهناور بودن بختیاری های خوزستان و گهگلویه و جاهای دیگر را ازهم جدا میکردند وما لرها باید همه جا پشت هم باشیم نه روبه روی هم پس به لر بودنمون افتخار کنیم چه خوزستان چه گهگلویه
فرخي نياره
خود آقای محسن رضایی از هر آریو برزنی برتر است برای فهم این مطلب به سخنان کارشناسان نظامی مثل سردار رشید مراجعه شود.
آریوبرزن ازقوم بختیاری نبوده وربطی ب مانداشته آریوبرزن ازقوم لربوده اگرچه قوم بختیاری خودافتخاراتی برتروبالاترازقوم لر داشته است