ماجرا از یک سرماخوردگی ساده شروع شده؛ احتمالا اول چرک گلو بعد بدن‌درد، بعد آبریزش بینی و… . مراجعه به دکتر و تهیه نسخه او از داروخانه، مرحله بعدی ماجرا بوده است؛ نسخه‌ای که آمپول پنی‌سیلین هم در آن وجود داشته است. آمپولی که کمتر ایرانی‌ای است که انواع و اقسام آن را نشناسد و ترس از تزریقش را در زمان کودکی تجربه نکرده باشد.
آخرین خبر دراین‌باره بازمی‌گردد به دیروز؛ وقتی ایرج خسرونیا، رییس جامعه متخصصان داخلی ایران، خبری را داد که تا چندساعت در صدر اخبار قرار گرفت و آنقدر سر و صدا به پا کرد که باعث شد سازمان پزشکی قانونی، بعد از گذشت یکی دو سال از گزارش شدن چند مرگ در استان‌های مختلف در اثر تزریق پنی‌سیلین و قوت گرفتن شایعه وجود پنی‌سیلین‌های تقلبی چینی در بازار داروی ایران، این موضوع را تکذیب کند؛ تکذیبی که چندان موردقبول کسانی که اخبار مربوط به مرگ شهروندان شهرهای مختلف را در اختیار رسانه‌ها قرار می‌دهند، نیست.
سخنان جنجال‌برانگیز دیروز رییس جامعه متخصصان داخلی ایران از مرگ پنجمین نفر در یک سال گذشته به دلیل تزریق پنی‌سیلین‌های قاچاقی و تقلبی خبر می‌دهد. او که کارشناس رسمی سازمان پزشکی قانونی است، در گفت‌وگو با «بهار» می‌گوید که پرونده این فرد را که یک مرد 40ساله است خودش بررسی کرده و از جزییات آن خبر دارد: «فردی 40ساله با بیماری چرک کردن گلو به پزشک مراجعه می‌کند و پزشک برای او پنی‌سیلین تجویز می‌کند. این بیمار پنی‌سیلین تجویز شده توسط پزشک را در مطب تزریق کرده و بعد از تزریق به تب و لرز و پایین آمدن فشار خون دچار و راه تنفسی او بسته می‌شود. بعد از آن اورژانس او را به یکی از درمانگاه‌های جنوب تهران منتقل می‌کند اما او با انجام عملیات احیا به هوش نمی‌آید و متاسفانه بعد از 15 دقیقه بیمار فوت می‌کند. نتایج رسیدگی به این پرونده نشان داد که این بیمار به دلیل استفاده از پنی‌سیلین وارداتی از چین، جان خود را از دست داده است. این فرد بیماری خاصی نداشته و تنها به دلیل چرک کردن گلو به پزشک مراجعه کرده بوده و مشکل اصلی به این دلیل بوده که این پنی‌سیلین‌ها به صورت قاچاق وارد شده که هیچ نشانه‌ای برای مشخص شدن تقلبی بودن آن‌ها ندارد. تاکنون این پنجمین نفری بود که تزریق پنی‌سیلین منجر به مرگ شده است.»
خسرونیا معتقد است که واردات ترکیبات و مواد اولیه پنی‌سیلین از کشورهایی که نفت به آن‌ها صادر می‌شود، دلیل این اتفاق‌هاست: «معتقدم که این مواد اولیه با بدن ایرانی‌ها سازگار نیست و میزان زیادی از آن‌ها هم اصل نیست. مسئولان باید در واردات این مواد اولیه دقت بیشتری داشته باشند و در حوزه قاچاق دارو به کشور قوی‌تر عمل کنند، چراکه این موضوع مستقیما با جان مردم ارتباط دارد.»
بعد از منتشر شدن این خبر در رسانه‌ها بود که روابط عمومی سازمان پزشکی قانونی تکذیبیه‌ای را در این‌باره در سایت این سازمان منتشر کرد. در این تکذیبیه آمده است: «بررسی پرونده شکایات با امر درمان و از جمله مرگ‌های ناشی از تزریق پنی‌سیلین که حساسیت‌های دارویی نسبت به آن از موارد شناخته شده در پزشکی به شمار می‌رود، جزو مراجعات معمول سازمان پزشکی قانونی است و در کمیسیون‌های تخصصی این سازمان مورد بررسی قرار می‌گیرد و بر پایه بررسی‌های انجام شده مستندی مبنی بر افزایش چنین مواردی در این سازمان وجود ندارد. همچنین هیچ مورد داروی پنی‌سیلین برای آنالیز ترکیبات به آزمایشگاه‌های پزشکی قانونی ارجاع نشده و در نتیجه این سازمان درخصوص ترکیبات و کیفیت داروی پنی‌سیلین موجود در بازار که به مرگ بیماری منجر شده باشد اظهارنظری نداشته است، بنابراین مرگ‌های ناشی از مصرف داروهای قاچاق توسط پزشکی قانونی، تکذیب می‌شود.»
محمدرضا قدیرزاده، مشاور رییس سازمان پزشکی قانونی کشور، هم در گفت‌وگو با «بهار» این خبر را به شدت تکذیب کرد و گفت که همه حرف‌های سازمان پزشکی قانونی در این‌باره در تکذیبیه این سازمان آمده است.
اولین بار در سال 89 بود که منتشر شدن خبرهایی درباره مرگ پنج نفر در دو روز در یاسوج به دلیل تزریق پنی‌سیلین، شایعه وجود پنی‌سیلین‌های تقلبی را بر سر زبان‌ها انداخت. یکی از جان‌باختگان، جوانی 18ساله به نام مجید شاکری بود که به علت سرماخوردگی به پزشک مراجعه کرده بود و بعد از تزریق پنی‌سیلین جان خود را از دست داد.
فرد دیگر، سیدرضا حسینی نام داشت که از مدرسان دانشگاه‌های استان کهگیلویه و بویراحمد بود و چند ساعت بعد از تزریق پنی‌سیلین، جان خود را از دست داد. در آن زمان حسام‌الدین نبوی‌زاده، رییس دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، با تایید خبر فوت سه نفر از شهروندان یاسوجی، این موضوع را که مرگ این افراد همگی بعد از تزریق پنی‌سیلین رخ داده است، تکذیب کرد و گفت: «تنها مرگ یک نفر از این افراد مشکوک است که شاید ناشی از تزریق پنی‌سیلین بوده باشد و ما در حال بررسی این موضوع هستیم.» بعد از آن هم محمدرضا شانه‌ساز، مدیرکل نظارت بر امور دارو وزارت بهداشت، مرگ چند نفر به علت تزریق آمپول پنی‌سیلین را تکذیب کرد و گفت که هیچ مرگی بر اثر مصرف دارو به این وزارتخانه گزارش نشده است. شانه‌ساز در آن زمان معتقد بود که پنی‌سیلین‌های ساخت داخل به اندازه کافی وجود داشته و نیازی به واردات این دارو از خارج از کشور نیست؛ موضوعی که یک سال بعد از زبان احمد شیبانی، رییس سابق سازمان غذا و دارو تکذیب شد. آنجا که در بهمن سال گذشته و در مراسم رونمایی از پنی‌سیلین ایرانی گفت که تاکنون ماده اولیه پنی‌سیلین را از چین وارد می‌کردیم.
بعد از آن بود که حمیدرضا جمشیدی، دبیر شورای بررسی و تدوین داروهای طبیعی ایران هم گفت: « پنی‌سیلین G از اردیبهشت در کشور تولید می‌شود و ما را از واردات چین بی‌نیاز می‌کند. در تولید مواد اولیه کشورهای چین و هند بسیار موفق عمل کرده‌اند و در بازار دارویی پنی‌سیلین G حتی به آمریکا هم صادر می‌شود. کشور ما هم از بازار چین در زمینه پنی‌سیلین استفاده می‌کند، ما وارد‌کننده پنی‌سیلین G از این کشور هستیم که یک ماده اولیه دارویی و پایه ساخت ۵۰ آنتی‌بیوتیک است.»
اما مرگ سه نفر در یاسوج در سال 89 به دلیل تزریق پنی‌سیلین تنها مورد نبوده است؛ در سال 90 و 91 هم خبرگزاری‌ها از مرگ دو مرد در شهر یزد و یک زن در کرج خبر دادند. رهبر مژدهی آذر، رییس انجمن داروسازان درباره این مرگ‌ومیرها به «بهار» می‌گوید: «باید دید که این پنی‌سیلین‌ها از چه مجاری‌ای وارد بازار ایران شده است؛ اگر این آمپول‌ها با مجوز وزارت بهداشت وارد داروخانه‌ها شده، باید از مسئولان وزارت بهداشت پاسخ خواست و اگر آن‌ها قاچاقی‌اند و روی آن‌ها برچسب تایید وزارت بهداشت وجود ندارد، باید داروخانه‌دارها و کسی که آن‌ها را تزریق کرده‌اند، در این‌باره پاسخگو باشند.» او می‌گوید که «بدن ایرانی‌ها به بعضی از داروها و مواد اولیه آن‌ها حساسیت دارد و باید دقت بیشتری در واردات آن‌ها به خرج داد؛ مثلا داروی دیکلوفناک که کشور سوئد تولیدکننده آن است در این کشور کسی را فلج نکرد ولی چندمورد فلجی پا در اثر تزریق آن در ایران گزارش شده است که تعداد آن‌ها هم زیاد است.»
منبع:بهار
