با دیدن این دو معلول کهگیلویه و بویراحمدی نگاهتان به زندگی عوض می شود/باور عینی معلولیت محدودیت نیست(+عکس و فیلم)

چرخ زندگی دو معلول جسمی-حرکتی دهدشتی با دستان توانمندشان می‌چرخد تا نشان دهند هرگز تسلیم معلولیت نمی‌شوند.

بویرنیوز: معلولیت در ذهن انسان‌های سالم به ناتوانی معنا می‌شود و عرف اشتباه اجازه می‌دهد به یکسری آدم‌ها که شبیه همه نیستندبگویند«معلول».نوع نگاه به قشر معلولی که به هر علت از سلامت جسمانی برخوردار نیستند متفاوت است ؛ عده‌ای نگاه ترحم‌آمیز به آنها دارند و سعی می‌کنند چنین کسانی را مورد تفقد قرار دهند و نگاه برخی نیز متاسفانه تحقیرآمیز است که البته جامعه معلولان هر دو نگاه را نمی‌پذیرد و رفتار و احساسات دیگران آن‌ها را رنج می‌دهد.

اما معلولان بارها محدودیت را دور زدند و ثابت کردند «معلولیت هرگز محدودیت نیست» و نقص یک یا چند عضو نمی‌تواند اراده قوی‌ آنها را در برداشتن گام‌های بلند سست کند.

معلولیت تجسم اراده است

افرادی که هر کدامشان در برابر نگاه‌ها و مشکلات پیش‌رو قهرمان دنیای پیرامون‌شان هستند هرگز از پای نمی‌نشینند و تسلیم معلولیت و محدودیت‌ها نمی‌شوند اما احساس گریز دیگران از انسان‌های معلول آنان را بیش از درد معلولیت رنج می‌دهد.

در دهدشت برادران باختر معلولانی هستند که این نوع نقص را نوعی موهبت الهی تلقی می‌کنند و باعث شده نقص جسمانی را با شکوفایی سایر ابعاد وجودی جبران کنند. «علی‌شیر» و «نصیر» باختر تسلیم معلولیت نشدند و به ناتوانی‌هایشان بهایی نمی‌دهند با انرژی و امیدوار کسب و کار دارند و آرزویشان توسعه بازار کار و فراهم آوردن زمینه اشتغال برای دیگر همنوعان است.

حرف‌های نصیر از جنس نهیب به خود بود که «معلول شدی که شدی، حالا چی؟ یا باید کنج خانه بنشینی و تمام عمر بقیه جورت را بکشند یا بلند شوی» او فهمید خودش باید بلند شود کمک کند تا محتاج نگاه دیگران نباشد. او بلند شد تا روی پای خود بایستد با اینکه پاهایش نقص دارد.

و علی‌شیر دیگر معلول گزارش ما کنج خانه نمی‌نشیند آستین همت بالا می‌زند و دنبال کسب روزی می‌رود؛ ولو به قیمت دوری چند ماهه از خانواده برای حرفه‌آموزی در شیراز تا زندگی‌اش را بسازد.

آنچه متمایزشان می‌کند اراده و تلاش است نه معلولیت

علی‌شیر از نگاه ترحم آمیز دیگران بیزار است می‌گوید وقتی جلوی بازار روز با کمک‌های مردمی مواجه بودم که برای رضای خدا پولی در دست من گذاشتند عذاب می‌کشیدم. این کمک‌ها برایم زجر آور بود به خاطر همین یک روز تصمیم گرفتم به حرفه برقکاری روی آورم چون به این کار علاقه داشتم.

این افراد شاید در نگاه ما حس ترحم به آنها داشته باشیم که این بندگان خدا با این وضع جسمانی چطور زندگی می‌کنند، چطور به کسب و کار روی آوردند اما فعل خواستن را صرف کرده‌اند و اینقدر زندگی لذت‌بخشی برای خود دارند که شاید بتوان گفت دل آنها به حال جوانان سالمی که با وجود توانایی و بدن سالم بیکار می‌گردند می‌سوزرد؛ این را از آرزوی علی‌شیر فهمیدم که می‌گفت«کاش روزی برسد که بتوانم مغازه را توسعه دهم تا چند جوان دیگر را به کار مشغول کنم.»

این دو عضو جامعه معلولان نگذاشتند چرخ‌های ویلچرشان جلوی چرخ زندگی‌شان را بگیرد. اراده و پشتکار در زندگی این دو خانواده رنگ و بوی دیگری دارد.

علی‌شیر 47 سال سن دارد با این شرایط خو گرفته و زندگی‌اش را می‌سازد پرانرژی و امیدوارانه سخن می‌گوید وضعیت جسمانی سد راه ازدواجش نشده و سنت حسنه را هفت سالی می‌شود ادا کرده است با این حال هنوز صاحب اولاد نشده و آرزو دارد بچه‌دار شود.او می‌گوید برای پیگیری درمان ناباروری هزینه ندارم.

این عضو جامعه معلولان نگاه دلسوزانه دیگران را تاب برنیاورد راهی شیراز شد تا آموزش‌های فنی و حرفه‌ای بیاموزد می‌گوید شش ماه در شرایط سخت به یادگیری حرفه برقکاری مشغول بودم پس از آن وارد بازار کار شدم.

تحصیلات ابتدایی و راهنمایی را در سرفاریاب به اتمام رسانده و دیپلم را به صورت آزاد در دهدشت گرفت.

نصیر اما با اینکه 10 سالی از برادر جوانتر است و از وضع جسمانی مناسب‌تری برخوردار است جنب و جوش کمتری دارد به تحصیلات در مقطع ابتدایی بسنده کرد همپای برادر وارد بازار کار شد و به کسب روزی مشغول است.

بال پرواز دارند بگذارید اوج بگیرند

در میان هیاهوی عابران و ماشین‌هایی که هر لحظه از کمربندی می‌گذرند علی‌شیر روی دو زانو بر صندلی کار تکیه می‌دهد و نصیر هم با تکیه بر عصاهایی که تنها به کمک آن‌ها می‌تواند گام بردارد دست به کار می شوند.

مشتری‌ها یکی پس از دیگری وارد مغازه می‌شوند و هر کدام وسیله برقی برای تعمیر تحویل می‌دهند. علی‌شیر راز رونق کار خود را در مشتری مداری می‌داند و می‌گوید: «مشتری‌هایی دارم که از مرکز شهر و در جاهایی که تعمیرگاه‌های زیادی در مسیر آن‌ها وجود دارد به اینجا می‌آیند چون اعتماد دارند و از کیفیت کار رضایت دارند.»

با این حال مشکلاتی هم دارند که رفع آن‌ها در گرو نگاه محبت‌آمیز خیرین و یاری مسؤولان بهزیستی است. این خانواده که همسران آن‌ها یکی از ناحیه پا و دیگری از ناحیه بینایی معلولیت دارند در خانه‌ای محقر زندگی‌کنند که علاوه بر خود برادر دیگری هم با خانواده در آن‌جا مستقر است. زمینی ندارند که مشمول اهدای کمک‌های بلاعوض بهزیستی برای ساخت مسکن شوند. تهیه خودروی ویژه معلولین برای تردد از دیگر خواسته‌ها و آرزوهای این خانواده‌های معلول است.

مسؤولان معلول گریز

آنچه آن‌ها را محدود و نگران کرده است نوع نگاه مسؤولان به حقوق شهروندی جامعه معلول است. از مسؤولان می‌خواهند شرایطی را برای معلولان فراهم کنند که بتوانند در سطح شهر تردد داشته باشند؛ خواسته‌ای که بارها در جلسات مناسب‌سازی در حرف و شعارهای مسؤولان تکرار شد اما هرگز رنگ تحقق به خود ندید.

این دو همانند دیگر معلولان توانمند نشان می‌دهند معلولان هرگز معلولیت را محدودیت تلقی نمی‌کنند اما مسؤولان هستند که معلولان را نسبت به خدمات محدود می‌کنند.

می‌گویند«کاش روزی به صورت نمادین هم که شده یک مسؤولی سوار بر ویلچر شهر را دور بزنند به مشکلات این قشر پی ببرند.»

مصاحبه من تمام می‌شود راه خانه در پیش می‌گیرم اما ذهنم همچنان درگیر این جمله برادران معلول است که « چرخ زندگی‌ معلولان متوقف نمی‌شود اگر مسؤولان آنها را باور کنند»

نگاهشان به معرفتی است که شاید از قلب خیرین جوشش بگیرد تا با تأمین یک قطعه زمین امکان خانه‌دار شدن برایشان فراهم شود.

201 خانوار دو معلولی (جسمی-حرکتی)به بالا در شهرستان به علت رعایت نکردن مناسب‌سازی اماکن و مبلمان شهری از حقوق شهروندی خود بی‌نصیب هستند و برای تردد با مشکلات جدی مواجه می‌شوند.

معلولان توانمند هستند اگر باورشان کنیم

این در حالی است که بر اساس دفتر توانمندسازی سازمان بهزیستی کشور منظور از مناسب‌سازی آماده‌سازی محیط برای استفاده افراد کم توان جسمی و معلولان است تا بتوانند مانند افراد عادی از امکانات محیط استفاده کنند.این موضوع در راستای رعایت تساوی حقوق شهروندی افراد مطرح است و در قانون جامع حمایت از معلولان امده است.

رئیس بهزیستی کهگیلویه در این باره می‌گوید: بر اساس قانون جامع حمایت از معلولین این قشر حق دسترسی به امکانات همانند دیگر افراد جامعه را دارند.

ادارات و نهادها به مصوبه‌های کمیته مناسب‌سازی اماکن و معابر بها نمی‌دهند و همکاری لازم صورت نمی‌گیرد.
جهانگیر افشانده در پاسخ به اینکه چرا با وجود دستورالعمل سازمانی و قانون جامع عبور و مرور معلولان در دهدشت تقریبا غیر ممکن به نظر می‌رسد، افزود: ادارات و نهادها به مصوبه‌های کمیته مناسب‌سازی اماکن و معابر بها نمی‌دهند و همکاری لازم صورت نمی‌گیرد.

افشانده در پاسخ به فارس مبنی بر اینکه با این وجود آیا بهزیستی تاکنون علیه ادارات و نهادهایی که از همکاری در این زمینه امتناع دارند طرح دعوی کرده است، می‌گوید: بر اساس قانون بهزیستی می‌تواند هر نهاد یا دستگاهی که دستورالعمل مناسب‌سازی را اجرایی نکرده باشند طرح دعوی کند اما تلاش بر این است از طریق تعامل این مسئله حل شود.

بانک‌هایی که اعتبار احداث رمپ ندارند

افشانده با اشاره به نیاز اساسی جامعه معلولان به استفاده از خدمات بانکی می‌گوید: در این زمینه حضوری به بانک‌ها مراجعه کردم و درخواست ایجاد رمپ در ورودی بانک داشتم که متأسفانه برخی از رؤسای بانک‌ها گفتند برای ایجاد یک رمپ اختیار هزینه‌کرد نداریم و باید اعتبار مورد نیاز از طرف مدیران عامل تخصیص پیدا کند.

وی رفع بخشی از مشکلات معلولان را نیازمند بازنگری در قوانین سازمان بهزیستی دانست و تصریح کرد: پیشنهاد دارم علاوه بر مبلغ کمک بلاعوض به ساخت مسکن امکان معرفی معلولان برای دریافت تسهیلات کم بهره مسکن نیز فراهم شود.

خدمات مغفول مانده معلولان در انتظار تدبیر سازمان بهزیستی است

افشانده همچنین در ارتباط با خدمات مغفول مانده حوزه توانبخشی از سازمان بهزیستی خواست پرداخت شهریه مهد کودک و دانشجویی فرزندان افراد معلول را نیز تحت پوشش قرار دهد.

وی با اشاره به سهیمه سه درصد استخدامی معلولان می‌گوید: با توجه به نیاز جامعه معلولان به اشتغال و آمار بالای این قشر باید درصد سهمیه استخدامی از سه درصد بیشتر شود.

این مسؤول همچنین در تبیین دیگر مشکلات معلولان شهرستان عدم توانایی در پرداخت هزینه انشعابات را متذکر شد و گفت: در حال حاضر تخفیف ناچیزی شامل معلولان می‌شود که می‌طلبد در سازمان بهزیستی این تخفیف 100 درصدی شود.

پرداخت تسهیلات بلاعوض ساخت مسکن

وی از پرداخت کمک هزینه ساخت مسکن به معلولان خبر داد و افزود: به خانواده‌های دو معلولی مشمول دریافت این خدمت در سطح شهر 32 میلیون تومان و در روستاها 18 میلیون تومان بلاعوض پرداخت می‌شود.

به گفته افشانده 18 خانوار دو معلولی شهری و 15 خانوار روستایی از تسهیلات بلاعوض مسکن بهره‌مند شدند و به 2 خانوار نیز مسکن مهر واگذار شده است.

افشانده تصریح کرد: تهیه زمین و پروانه ساخت از شرایط اهدای کمک‌های بلاعوض برای ساخت مسکن معلولان است با توجه به اینکه معلولان توانایی مالی برای خرید زمین ندارند انتظار می‌رود از طریق مراجع ذی‌ربط از جمله شهرداری، دهیاری، منابع طبیعی و.. به این افراد زمین واگذار شود.

رئیس بهزیستی کهگیلویه درباره فراهم سازی زیرساخت‌های اشتغال جامعه معلولان به فارس گفت: 31 هزار متر مربع زمین بلا استفاده در محوطه اداره وجود دارد که اگر مسؤولان همکاری کنند بازارچه ویژه معلولان راه‌اندازی خواهد شد تا در آن به کسب و کار مشغول شوند.

31 هزار متر مربع زمین بلا استفاده در محوطه اداره وجود دارد که اگر مسؤولان همکاری کنند بازارچه ویژه معلولان راه‌اندازی خواهد شد.

از سال 89 تاکنون 500 واحد مسکونی به خانوارهای دو معلولی واگذار شده است.

وی در خصوص ارائه خدمات به برادران باختر با بیان اینکه خانواده نصیر باختر زیر پوشش بهزیستی شهرستان قرار دارند و علی‌شیر از خدمات بهزیستی چرام استفاده می‌کند، اضافه کرد: سال 95 تاکنون 38 میلیون ریال کمک موردی به نصیر شده است و ماهیانه 275 هزار و 500 تومان مستمری دریافت می‌کند.

افشانده گفت: هر کدام از این خانواده می‌تواند جداگانه برای مسکن اقدام کند اما زمین باید خودشان تأمین کنند.

آیت‌الله افشار با اشاره به خدمات بهزیستی استان به جامعه هدف می‌گوید: 36 هزار نفر از خدمات این نهاد حمایتی برخوردارند که از این تعداد 12 هزار نفر معلول هستند.

مدیرکل بهزیستی کهگیلویه و بویراحمد اضافه کرد: 68 طرح اشتغالزایی برای معلولان استان طی هفته بهزیستی امسال به بهره‌برداری می‌رسد.

وی همچنین از افتتاح 47 واحد مسکن مددجویان به مناسبت هفته بهزیستی خبر داد و می‌افزاید: از سال 89 تاکنون 500 واحد مسکونی به خانوارهای دو معلولی واگذار شده است.

به گزارش بویرنیوز، 201 خانوار دو معلولی به بالا در شهرستان کهگیلویه زندگی‌کنند که از این تعداد 175 خانوار دو معلول، 23 خانوار سه معلول، یک خانوار چهار معلول و یک خانوار پنج معلول دارند.

فراموش نکنیم معلولیت همواره مادرزادی نیست برخی از انواع معلولیت در فرآیند زندگی ممکن است عارض شود و هیچ کس در پیچ و خم زندگانی از آن مصون نیست؛ بیاییم معلولان را درک و باور کنیم به مطالبات به حق آنها جامه عمل بپوشانید لازمه تحقق خواسته‌های قانونی و مطالبات به حق جامعه معلولان تغییر نگاه و تحول فرهنگی برای درک آلام و تحرک چرخ زندگانی آنهاست.

طیبه سادات سعادتی نیک – خبرگزاری فارس