❇️اصلاح طلبان وبحران نشانه ها
#محمد_علی_وکیلی عضو هیئت رئیسه مجلس و مدیرمسئول روزنامه ابتکار، در یادداشتی نوشت:
کمتر از صد روز به انتخابات مجلس شورای اسلامی زمان باقی است.
سرعت تحولات به قدری بالا است که از هم اکنون نمی توان چندان تحلیل دقیقی از این انتخابات بدست داد. وضعیت اصلاح طلبان نیز به تحولات پیش رو گره خورده است. با این حال، وضع کنونی اصلاح طلبان چندان مطلوب نیست.
از یک طرف اتفاقات گونه ای رقم خورده است که تردیدهایی و پرسش هایی پیرامون میزان تاثیر اراده اصلاح طلبانِ در قدرت، وجود دارد؛ از این روی، ایده “اصلاح طلبی قدرت محور” زیر علامت سوال است. از طرف دیگر گفتمان سنتی اصلاح طلبی، پاره ای از عناصر شفابخش خود را از دست داده است و یا دست کم بخشی از جامعه نسبت به میزان شفابخشی آن دچار تردید شده است. مفاهمه ما با جامعه دچار اخلال شده است و جامعه مانند گذشته، مطالبات خود را در ذیل مطلوبات اصلاح طلبی پی نمی گیرد و دال های اصلی این گفتمان تبدیل به شاه بیت شعارهای جامعه نمی شود. این یعنی “اصلاح طلبی جامعه محور” نیز دچار بحران شده است.
این دو بن بست، این جریان را دچار رخوتِ گفتمانی کرده است. در این وضعیت نه تنها زایشی صورت نمی گیرد بلکه جریان را دچار انقراض نسل هم می کند! در سایه شُل شدنِ تورِ گفتمانی اصلاح طلبی، سرمایه های تاریخی ما نیز دارد از کفمان می رود. دفاع مقدس یکی از سرمایه های تاریخی اصلاح طلبان بود؛ سیزده آبان اساساً اصلاح طلبانه شکل گرفته بود؛ عدالتخواهی نیایِ آزادی خواهی اصلاح طلبان به حساب می آمد و اساساً این مطالبه از دورن گفتمان خط امام به حوزه عمومی وارد شد؛ حمایت از مستضعفان و مبارزه با فساد از گفتمان اصلاح طلبی جان و مایه می گرفت؛ همه این‌ها اما اکنون از دست اصلاح طلبان خارج شده است.
اکنون اگر به جوان بیست ساله که خبر از قبل ندارد و فقط این پنج شش سال را به نظاره حوزه عمومی نشسته است، بگوییم دفاع مقدس و فرهنگ شهادت سرمایه معنوی و تاریخی اصلاح طلبان است احتمالاً ظرف تکلفتان سرریز کرده است! اگر بگوییم که حمایت از مستضعفان، عدالتخواهی و مبارزه با فساد شعارها و مطالبات اصلاح طلبان بوده است، به احتمال ما را چپ چپ نگاه کند! ما نتوانسته ایم از سرمایه های تاریخیِ خود حراست کنیم. این سرمایه ها از ذهن و زبانمان افتاد و بخشی از غنای گفتمانی خود را از دست داده ایم. ما دچار بحران نشانه شده ایم. مدال ها و نشان های تاریخی و افتخارآمیز این جریان را از آن گرفته ایم؛ لذا در تاریخ رها شده ایم.
شاید به همین علت است که دیگر نمی توانیم نشانه بسازیم. انگار چون از تاریخِ خود گسسته ایم دیگر نمی توانیم تاریخ هم بسازیم!
رابطه ما در چند ساحت گرفتار تشویش شده است. رابطه ما با جامعه، با قدرت، با تاریخ و حتی با خود!
ما نتوانسته ایم دال گفتمانی خود را تبدیل به شعار جامعه کنیم. در واقع جامعه مطالبات خود را مانند گذشته در سایه شعارهای اصلاح طلبان جای نمی دهد و معنا نمی کند.
نسبت اصلاح طلبان با قدرت از این جهت مغشوش است که میزان توفیق “اصلاح طلبی قدرت محور” با میزان ادعایش نمی خوانَد. رابطه ما با تاریخ که به کلی قطع شده است و خیلی وقت است که صدایی از تاریخ به پشتیبانی از این جریان درنمی آید. ما با خود نیز همچنان مسئله داریم؛ هنوز بر سرِ مکانیزم های تصمیم گیری در درون جریان، اختلافات جدی برجای است.
اصلاح طلبان باید فکری به حال روابطِ برهم خورده بالا بکنند. وضع نامطلوب کنونی، تاحدی معلول روابط نامعلومِ بالا است. به نظر می آید ما اصلاح طلبان نیز نیازمند گفت وگوی همه جانبه در درون جریانِ خود هستیم تا مشخص شود دقیقاً کجا ایستاده ایم و کجا باید باشیم؟
