سه شنبه 24 اسفند 1395 - 20:55

نگاهی به اختلاف آمار وضعیت آب کهکیلویه و بویر احمد و عملکرد مدیران / استانی با دنیای از آب، اما سراب بی آب

با وجود چنین آب مکفی و فراوان در استان ، ارقام عملکردی دستگاهها و سازمانهای متولی تأمین و توزیع آب اینگونه نیست . و در مقایسه با استان های همجوار و میانگین کشوری در جایگاه بسیار نامناسبی قرار دارد.

جمشید طالع زاده دانشجوی دکتری عمران – مدیریت منابع آب در یادداشتی برای «بویر نیوز» نوشت:

استان کهکیلویه و بویراحمد به سبب قرار گرفتن در کمربند رشته کوه زاگرس، از ریزش جوی بسیار مطلوبی برخوردار بوده و طبق آمار هواشناسی متوسط بارش سالانه حدود540 میلی متر و آورد سالانه آن قریب به 2/11 میلیارد مترمکعب آب در سال می باشد. این مقدار بارش در مقایسه با بارش کشوری که به 230 میلی مترکاهش پیدا کرده است رقم قابل توجهی می باشد. از آنجایی که کشور ایران در منطقه خشک و نیمه خشک واقع شده است. این ارقام بیانگر آن است که استان کهکیلویه و بویراحمدچهارمین استان پر آب کشور و از نظر آبی در جایگاه بسیار مناسبی قرار دارد. و ظاهراً در زمینه آب در تمام بخشها مشکل خاصی وجود ندارد.اما نکته قابل تأمل اینجاست با وجود چنین آب مکفی و فراوان در استان ، ارقام عملکردی دستگاهها و سازمانهای متولی تأمین و توزیع آب اینگونه نیست و در مقایسه با استان های همجوار و میانگین کشوری در جایگاه بسیار نامناسبی قرار دارد.

بعنوان نمونه در بخش کشاورزی:  با توجه به نتایج تفصیلی سرشماری عمومی کشاورزی کل کشور سال 1393 مرکز آمار ایران : از مجموع زمینهای زراعی و در حال کشت کل کشور 16میلیارد و 476 هزار هکتار است که از این مقدار 46درصد آبی و بقیه کشت دیم می باشد. استان های  همجوار فارس از کل زمینهای زراعی 71 درصد آبی، اصفهان 83 درصد و خوزستان60 درصد آبی می باشد. اما متاسفانه در استان آبخیز کهکیلویه و بویراحمد از مجموع 217 هزار هکتار زمین زراعی و در حال کشت فقط 55 هزار هکتار معادل 25 درصد آن زمینها زیر کشت آبی است. از سوی  در تأمین و توزیع آب شرب شهرهای استان با این همه آورد آب سالانه در استان 5 شهر دارای تنش آبی می باشد. به این معنا که  میزان عرضه و تقاضا این 5 شهر با هم برابر است. و با کوچکترین خللی در وضعیت تأمین آب از جمله (کاهش بارش سالانه، قطعی برق و …)، این شهرها با کمبود و یا قطعی آب مواجه خواهند شد. آیا مسئولین حوزه های آب استان ما به این امر واقفند که استان اصفهان علیرغم متوسط بارش بلند مدت 173 میلی متری و کمبود شدید آب، چرخ صنعتگران آن با تمام توان می چرخد و 83 در صد زمین های زراعی و زیرکشت آن استان آبی می باشد. اما در صورتیکه صنعتگران استان ما در بیشتر مواقع با نبود تخصیص آب با مشکل جدی مواجه هستند بطوریکه در بعضی مواقع از ادامه سرمایه گذاری در این استان صرفنظر می کنند.

امروزه یکی از دغدغه های اساسی مردم استان بیکاری و دغدغه اشتغال جوانان است. آیا شغل فقط کار دولتی است و آیا  متولیان امر در حوزه آب نمی توانند با مدیریت، برنامه ریزی صحیح و دوراندیشی نقشه راهی ترسیم نمایند، تا علاوه براینکه با کمبود آب مواجه نشوند از سویی با آبی نمودن زمین های کشاورزی هم به اقتصاد خانواده ها رونقی دوباره ببخشند و هم ایجاد اشتغال که یکی از دغدغه های اصلی مردم است، پاسخی مثبت داده باشند.

آری با این همه نعمت های فراوان خدادادی در استان کهکیلویه و بویراحمد ازجمله ( آب، نفت، گاز، معادن، طبیعت سرسبز و دهها منابع دیگر) جای بسی تاسف است که در رتبه های اول بیکاری قرار داریم.

 

آب یک موضوع ملی و فرابخشی است اما مصداق ضرب المثل چراغی به خانه رواست به …

اگر نگاهی گذرا به نوار مرزی استان داشته باشیم تعداد زیادی سد مخزنی بصورت سری در حال بهره برداری و احداث می باشند و درصد بسیار بالای از آب استان های همجوار از طریق همین سدها  و یا از آبهای که بدون استفاده از استان خارج می شوند تأمین می گردد. در صورتیکه این استان از آب این سدها بی بهره هستند و یا از حداقل بهره مندی برخوردارند همانند سد کوثر که حتی اختیار و مدیریت آن توسط استانی دیگر اداره می گردد و دفتر آن در همان استان مستقر می باشد.

یکی از معضلات اساسی که این استان امروزه درگیر آن هست بحث کمبود تخصیص آب می باشد البته لازم بود متولیان امر دوراندیشی می نمودند و افقی بلند مدت  همانند استان های همجوار دیگر ترسیم می نمودندو تخصیص مورد نیاز را می گرفتند تا امروزه با چنین مشکلاتی مواجه نمی شدند.

عمده مشکلات مدیریتی این حوزه ها بحث روزمره گی است چرا که صرفاً دنبال علاج رفع مشکلات به وقوع پیوسته هستند. در صورتی که علاج واقعه را قبل از وقوع باید کرد. و باید ببینیم نخبگان ما کجای این مجموعه ها قرار دارند و فعالیت آنها در چه زمینه ای است. البته نا گفته نماند بعضی از مدیران گرامی همانند دهه اول و دوم انقلاب شکوهمند اسلامی به دنبال آزمون و خطا هستند در صورتیکه می توان به جرأت این دهه را دهه ی پویایی، تجربه و عمل نامید. و دیگر آزمون و خطا معنی ندارد.

آیا مسئولین استان ما تنها به این دلخوش کردند که صاحب آب  مکفی هستند و همیشه همینطور خواهد بود؟

آیا مسئولین ما به این انتظار نشسته اند تا احدی از گرد راه برسد و برای ما نقشه راه ترسیم نمایند و یا اتفاقی پیش آید تا  مسئولین ما دست بکار شوند؟. همانند تلاش اخیر جناب آقای دکتر تاجگردون نماینده محترم مردم شریف شهرستان گچساران  که جا دارد  از ایشان تقدیر نماییم بخاطر پیگیری مسرانه ایشان جهت اجرای پروژه تأمین آب دشت مور امامزاده جعفر، علیرغم اینکه به لحاظ فنی و تخصصی این طرح جای نقد دارد و  بعلت نداشتن سد مخزنی مناسب در سالهای کم بارش ممکن است این سرمایه گذاری عظیم ملی دچار نقصان گردد و همانند دیگر طرحهای آبرسانی شکست خورده استان (پشت کوه باشت، کانال آبیاری سروک، آبریزگاه لنده، آبگرمون لنده و دهها طرح آبیاری دیگر) با مشکل جدی مواجه گردد و پاسخگوی تأمین آب مورد نیاز کشاورزان منطقه نباشد. لذا طرح به این عظیمی مستلزم ذخیره آب پایدار سالانه می باشد.

نتیجه گیری:

در هر صورت با این رویکرد، افق روشنی پیش روی آینده آبی استان آبخیز ما که بیش از 10 درصد منابع آبی کشور را دارا می باشد، وجود ندارد. و با توجه به اینکه آب جزء استراتیژیک ترین محصول هر کشور محسوب می شود، لازم است نخبگان و متخصصان فن در این مورد چاره اندیشی نمایند.

نظرسنجی
فعلا نظرسنجی در جریان نیست
لینک کوتاه : https://boyernews.com/?p=222815
به اشتراک بگذارید:
نظرات کاربران :

دیدگاه شما