تاملی بر زمان “روز یاسوج”

سیدمحمود موسوی پور – کمیسیون فرهنگی شورای محترم شهر یاسوج در اقداماتی مثبت و قابل تقدیر در سال 94، با دعوت از افرادی با تجربه تصمیم گرفت روزی را به نام روز یاسوج معین و برای ثبت در تقویم کشوری پیشنهاد کند. در آن جلسه آنطور که در سایت های خبری استانی اشاره شده بود، تصمیم قطعی به کار کارشناسی بیشتر احاله گردید. ضمن اینکه از شهروندان دعوت شده بود که پیشنهادات خود را ارایه کنند.
از آنجا که قرار است در روز 27 اردیبهشت ماه جاری همایش از قبل اعلام شده برای ارائه مقالات تخصصی در زمینه های مختلف شهر یاسوج برگزار شود، امید است شورای محترم شهر و کارشناسان امر با تأمل و بررسی همه جانبه در این خصوص تصمیم گیری نمایند.
اما پیشنهاد بنده به عنوان یکی از شهروندان این شهر برای تعیین روز یاسوج، روز 21 اردیبهشت ماه است.
اولاً همه می دانیم که بهشت طبیعت یاسوج فصل اردیبهشت است، در این ایام می توان از طبیعت بکر و
افسانه ای نهایت استفاده را در جلب نظر میهمانان و مسئولین و کارآفرینان کشوری بعمل آورد. ثانیا آگاهان به تاریخ تمدن بویراحمد مطلعند که پس از حماسه تنگ تامرادی و در نهایت پیروزی ارتش بر مردم پس از شکست های متعدد، رضاخان در اقدامی عاجل شهر تل خسرو در بویراحمد و شهرکرد در چهار محال و بختیاری را احداث و عشایر بویراحمدی و قشقایی را تخته قاپو کرد.
اسکان اجباری مردمی که از طریق دامداری و زندگی عشایری امرار معاش می کردند و سکونت در یک محل که برایشان حکم مرگ را داشت، از یک طرف و جهل حاکم بر جامعه از طرف دیگر باعث گردیدکه با سقوط رضاشاه در شهریور 1320، شهر تل خسرو به عنوان نماد ظلم و جور غارت و ساختمانهای آن ویران گردند. اما شهرکرد باقی ماند و به توسعه همه جانبه خود ادامه داد.
از شهریور 1320 تا شهریور 1343 منطقه در محاقی عمیق فرو رفت و فرماندهان نظامی با ماموریت جلوگیری از خیزش مردمی با تعامل با زورمندان و کلانتران محلی حکومت می کردند، تا در مواقع مناسب با فراهم کردن زمینه اجتماعی آنان را از صحنه حذف کنند. پس از شهریور بیست بجز نظامیان مسئول دیگری به بویراحمد نیامد تا سال 1331 مصادف با دولت مردمی و ملی دکتر محمد مصدق وزیر دانشمند و فهیم فرهنگ ( آموزش و پرورش) آن زمان یعنی پروفسور حسابی به همراه یک نفر دیگر در روز بیست و یکم اردیبهشت سی و یک با هواپیمای تک ملخی در فرودگاه کوچکی که به چم چیت معروف و جزء اراضی کشاورزی روستای اکبرآباد است فرود می آید. در این سفر وزیر ضمن کسب اطلاعات از اوضاع سیاسی، فرهنگی، و اقتصادی منطقه، شش نفر از افراد باسواد و بومی ر ابعنوان معلم انتخاب می نماید. در آن تاریخ معلمین انتخابی اکثراً فاقد شناسنامه بودند.
بنابراین سفر دکتر حسابی به منطقه از چند جهت قابل توجه و اهمیت است. اولاً ایشان اولین مقام مسئول در سطح کلان کشوری بود که پس از ویرانی شهر تل خسرو به منطقه وارد شد.
ثانیاً: ایشان از نوابغ روزگار ما بوده که شاید تا هنوز هم مثل و مانندی نداشته باشد. شاگرد انیشتین، احاطه به علوم مختلف روز و بنیان گذار رشته های متعدد و متنوع فنی و حرفه ای در دانشگاه تهران شخصیتی علمی و موجه با شهرت جهانی.
ثانیاً: دولت متبوع ایشان دولتی ملی و مردمی بود که در نتیجه قیام ملی و با حمایت مرجعیت دینی زمام امور را در دست داشت و کارنامه موفقی از جمله ملی کردن نفت را از خود به یادگار گذاشت.
رابعاً: ایشان کبوتر صلح و پیام آور تعلیم و تربیت در جامعه ای بود که جهل معنوی و فقر اقتصادی از سر و رویش می بارید، مردمی که با قلم و کتاب آشنایی نداشتند و زبان محاوره ای شان اسلحه بود.
خامساً: این اقدام را می توان به روشن شدن چراغهای دانایی تعبیر کرد در دل تاریکی و ظلمت و آغازی بر پایان جهل و بیسوادی. شش سال بعد فارغ التحصیلان این مدارس با امتحان در دانشسرای عشایری فارس که به همت محمدبهمن بیگی پایه ریزی شده بود، اولین گروه معلمین عشایری را تشکیل دادند.
لذا با عنایت به موارد مطروحه و سایر مناسبت هایی که ممکن است ذهن اینجانب خطور نکرده و عزیزان دیگری می توانند آنها را اضافه کنند، روز بیست یکم اردیبهشت را مناسب ترین روز برای یاسوج می دانم.
در پایان توجه خوانندگان محترم را به شعر گونه ای در این خصوص جلب می نمایم.
اردی بهشت سی و یک در وقت نشاء و کشت           آمد ز آسمان به زمین پیک سرنوشت
طیاره تک ملخی با هیبتی شکیل                      آرام و سرزده آمد، به بزم ایل
آن سر نشین قدر که در آن طیاره بود                 نامش دکتر حسابی وز نسل ستاره بود
ستاره ای که درخشید و ماه مجلس شد             دل رمیده ما را انیس و مونس شد
طلوع هلال علم به شش ستاره ظاهر شد           ز پرتوش شب تاریک ایل باهر شد