به گزارش بویرنیوز به نقل از فردا، از میان صدها و هزاران کاخ و کوشک شکوهمند و پر زرق و برقی که شاهان و حکمرانان ایرانی برای خود ساختند تنها شمار اندکی برجای مانده است.این نوشتار که در دو بخش ارائه می‌گردد به معرفی ۱۵ عدد از کهن‌ترین، بزرگ‌ترین، مهم‌ترین و زیباترین کاخ‌های تاریخی ایران از دوره هخامنشی تا پایان دوره قاجار می‌پردازد. بخش نخست را با هم می خوانیم.
مرودشت: تخت جمشید
تخت جمشید معروف‌تر از آن است که نیاز به معرفی داشته باشد. ساخت این کاخ که اکنون بقایای آن در صفه‌ای به وسعت ۱۲۵ هزار متر مربع پراکنده شده است، در زمان سلطنت سومین شاه هخامنشی، یعنی داریوش اول آغاز شد و تقریبا به مدت ۲۰۰ سال تا پایان دوره هخامنشی، ساخت بناهای مختلف در آن ادامه داشت. تخت جمشید تختگاه تشریفاتی هخامنشیان بود و خصوصا در نوروز، شاهان این سلسله نمایندگان ملت‌های تابعه خود را در آن به حضور می‌پذیرفتند و هدایای‌شان را دریافت می‌کردند. تخت جمشید از بناهای متعددی مانند دروازه ملل، آپادانا، کاخ صددروازه، کاخ هدیش، کاخ تچر، کاخ سه دروازه، حرمسرا و خزانه تشکیل شده اما نکته جالب اینجاست که ماهیت بعضی از کاخ‌ها و بناهای موجود در آن هنوز به طور دقیق شناخته نشده است و از این آثار یا نام‌هایی مانند کاخ‌های «ج» و «چ» و «د» نام می‌برند.
اصفهان: عالی‌قاپو
کاخ عالی قاپو در میدان نقش جهان اصفهان قرار دارد و در زمان شاه عباس اول صفوی و جانشینانش، مرکز فرمانروایی دولت صفوی و جایگاه پذیرایی از سفیران خارجی بود. در آن زمان ساخت بنایی شش طبقه با مصالحی از قبیل چوب، آجر، گچ و آهک یک شاهکار بزرگ معماری به شمار می‌آمد و آن را در جایگاه یک آسمان‌خراش قرار می‌داد. شاع عباس در سفری که به نجف اشرف داشت، دروازه قدیمی بارگاه حضرت علی (ع) را تعویض کرد و دروازه قدیمی را به اصفهان آورد و در ورودی کاخ عالی‌قاپو نصب کرد و احتمالا به همین علت بود که این کاخ را علی قاپو (دروازه علی) خواندند و بعدا به عالی قاپو (دروازه عالی) تغییر نام داد. زیباترین بخش این کاخ، تالار موسیقی آن است که تزئینات گچ‌بری آن علاوه بر زیبایی و نفاست موجب طنین زیباتر اصوات موسیقی می‌شود. بعضی پژوهشگران بر این باورند که ایوان معروف عالی قاپو چند دهه پس از ساخت این بنا به آن افزوده شده است.
سروستان فارس : کاخ بهرام گور
هرچند شهر سروستان در استان فارس، امروزه شهری کوچک و آرام است اما در دوره ساسانیان یکی از مهم‌ترین شهرهای جنوب ایران بود و جای تعجب نیست که یکی از سالم‌ترین کاخ‌های به جا مانده از این دوره را در سروستان مشاهده کنیم. به درستی معلوم نیست که این کاخ در چه مقطعی از دوره ۴۰۰ ساله ساسانی ساخته شده است اما بعضی منابع تاریخی آن را به بهرام پنجم معروف به بهرام گور نسبت داده‌اند و چون کاخ سروستان، کاخ نسبتا کوچکی است، عده‌ای از پژوهشگران این گمان را مطرح کرده‌اند که این کاخ احتمالا به صورت موقت و در ایام شکار مورد استفاده شاه یا شاهان ساسانی بوده است. کاخ سروستان از لاشه سنگ و ملات به وسعت ۱۶۰۰ متر مربع ساخته شده و دارای دو ایوان و یک تالار مرکزی با گنبدی بزرگ است. مهارت و ظرافتی که در کاربرد طاق‌ها و قوس‌های این کاخ به کار گرفته شده، موجب شده است که از آن با عنوان «کاخ طاق‌نماها و قوس‌ها» یاد شود.
قزوین: کاخ چهلستون
صفویه دیرپاترین سلسله تاریخ ایران پس از اسلام هستند که به مدت ۲۲۷ سال در این سرزمین حکومت کردند. اولین پایتخت آنها در تبریز بود، پایتخت سپس به قزوین منتقل شد و نهایتا به اصفهان رفت. یکی از آثار تاریخی قزوین که یادگاری از پایتختی این شهر در زمان شاه تهماسب اول صفوی است، کاخ چهلستون است. این کاخ، تنها باقیمانده ارگ سلطنتی آن دوران است که از گزند حوادث روزگار در امان مانده و نسبت به کاخ چهلستون اصفهان چند ۱۰ سال قدیمی‌تر است. با این حال هم ساختار معماری آن و هم تزئیناتش نسبت به چهلستون اصفهان آسیب‌های بیشتری را متحمل شده است. این عمارت که در میانه باغ بزرگی قرار گرفته، دو دوران قاجار توسط سعدالسلطنه فرماندار قزوین مرمت شد و به عنوان مرکز حکومتی مورد استفاده قرار گرفت. اما در دوره پهلوی کارکرد حکومتی خود را از دست داد و اکنون جایگاه موزه خوشنویسی است.
تخت سلیمان: ایوان خسرو
در دوره ساسانی که دین زرتشت، دین رسمی ایران بود سه آتشکده بزرگ در سه نقطه کشور وجود داشت. اول آذربرزین مهر در خراسان که آتش کشاورزان در آن روشن بود. دوم آتشکده آذرفرنبغ در فارس که به آتش موبدان زرتشتی اختصاص داشت و سوم آتشکده آذرگشسب در آذربایجان که آتش شاهان و جنگاوران در آن شعله‌ور بود. این آتشکده سوم همان تخت سلیمان امروزی(از توابع شهرستان تکاب در آذربایجان غربی) است که با فضاهای معماری متنوع و جلوه‌های طبیعی مسحور کننده در فهرست میراث فرهنگی جهان ثبت شده است. یکی از بخش‌های مهم مجموعه تخت سلیمان، ایوان خسرو است که اگرچه بخشی از آن فروریخته اما بزرگ‌ترین ساختمان موجود در تخت سلیمان به شمار میرود. اینجا بخشی از کاخ خسرو دوم پرویز بوده که متاسفانه در گذر زمان، بر اثر عوامل انسانی به خصوص حملات سپاهیان دشمن و نیز شرایط جعرافیایی منطقه مثل سرما و یخبندان‌های طولانی و زلزلههای پی در پی صدمات زیادی دیده است. این ایوان ۱۲ متر عرض، ۱۸.۵ متر ارتفاع و ۲۷ متر عمق دارد و نشان می‌دهد که معماری دوره ساسانی برای ساختن سازه‌های عظیم به چه حدی از پیشرفت رسیده بود. در کنار ایوان خسرو، ساختمان‌ها و تالارهای دیگری مربوطه به دوره ساسانی وجود دارد که چه به عنوان جایگاه پذیرایی و استراحت و چه به عنوان فضاهای خدماتی کاربرد سلطنتی داشته‌اند و در واقع جزئی از معبد و آتشکده آذرگشسب نیستند.
تهران: کاخ گلستان
هسته اولیه کاخ گلستان در دوره شاه عباس صفوی و با ساخت یک چهارباغ در این محل شکل گرفت و بعدها کریم‌خان‌زند یک دست دیوان‌خانه و خلوت‌خانه در این محوطه ایجاد کرد. هنگامی که تهران به وسیله آغامحمدخان قاجار به پایتختی برگزیده شد، کاخ گلستان در مقام جایگاه سکونت و حکمرانی شاهان فاجار قرار گرفت و تا پایان این دوره این وضعیت را حفظ کرد. کاخ گلستان مجموعه‌ای از کاخ‌ها و عمارات مختلف است که در دوره شاهان مختلف خصوصا فتحعلی‌شاه و نادرشاه ساخته شده‌اند و تلفیقی از معماری ایرانی و معماری اروپایی در سده هجدهم و نوزدهم میلادی را به نمایش می‌گذارند. افزون بر اینها، در تمام بناهای کاخ گلستان اسناد و اشیای تاریخی و آثار هنری نفیس نگهداری می‌شود. این آثار عبارتند از هزاران برگه از مکاتبات و مراسلات دوره قاجار، ده‌ها تابلوی نقاشی از بزرگ‌ترین نقاشان ایرانی و اروپایی در سده نوزدهم و بیستم میلادی، مبلمان، ظروف، فرش‌ها، اشیای زینتی و دیگر اثاثیه مورد استفاده دربار قاجار و نیز هدایای نفیسی که از سوی سران دیگر کشورها مانند ناپلئون بناپارت، ملکه ویکتوریا و یا تزارهای روس به شاهان قاجار هدیه شده است.
شوش: آپادانای شوش
امپراتوری هخامنشی (سده ششم تا سوم پیش از میلاد) دارای سه پایتخت در تخت‌جمشید، شوش و هگمتانه بود. از این میان شهر شوش در خوزستان به عنوان تختگاه زمستانی شاهان هخامنشی مورد استفاده قرار میگرفت و کاخ‌های سلطنتی بزرگی در آنجا ساخته شد. یکی از این کاخ‌ها، کاخ موسوم به آپادانای شوش است که بیش از ۱۰ هزار متر مربع مساحت دارد و دارای بیش از ۱۱۰ فضای معماری کشف شده است. این کاخ در زمان سلطنت داریوش اول یعنی در اواخر سده ششم پیش از میلاد ساخته شده و از نظر سبک و سیاق معماری بسیار شبیه بناهای داریوش در تخت جمشید است. آپادانای شوش در دوره ناصرالدین شاه قاجار توسط یک زوج فرانسوی به نام مارسل دیولافوا و مادام ژان دیولافوا از زیر خاک بیرون کشیده شد و بسیاری از آثار آن مانند سرستون سنگی عظیم به شکل گاو و نیز کاشی‌های خشتی نقش برجسته با تصویر سربازان گارد جاویدان هخامنشی به موزه لوور پاریس منتقل شد.
باسلام ممنون ازاینکه حواستون بهش افتاد
با سلام
استاد برگرد جملت رو يكبار بخون ببينم خودت چيزي ازش ميفهمي