درد دل کهنه به بهانه تغیر مدیر کل فرهنگ وارشاد اسلامی

دغدغه های فرهنگی
بنده به معنای واقعی کلمه احساس نگران میکنم وحقیقتا دغدغه دارم،این دغدغه از آن دغدغه هایی است که آدمی به خاطر آن گاهی ممکن است نصفه شب از خواب بیدار شود وبه درگاه خدا تضرّع کند.
این سخن رهبر عزیز انقلاب بیانگر اهمیت موضوع وعمق نگرانی ایشان از مساله فرهنگ است .
دغدغه فرهنگی واهتمام به مساله فرهنگ یک وقت یک حساسیت شخصی است یک وقت هم ناشی از یک نگرش فرهنگی است.حساسیت شخصی وگرایش های فردی آنچنان اهمیتی ندارند.آنچه مهم است این است که ببینیم فرهنگ چه تاثیری بر سرنوست کشور دارد.
همه ما باید بدانیم که فرهنگ برای آینده همه مردم وانقلاب چه نقشی میتواند ایفا کند.بخش عمده فرهنگ همان عقاید واخلاقیات یک فرد یاجامعه است.رفتار یک جامعه جزء فرهنگ عمومی است وفرهنگ عمومی برخاسته از عقاید است که در واقع عقاید واخلاقیات رفتار مارا شکل میدهند.
ضمن تقدیر وسپاس از همه کسانی که خالصانه برای فرهنگ این سرزمین تلاش کردند باید عرض کنم که عمده مسائل فرهنگی واجتماعی در استان زمین مانده است که تاثیر آن را در آمار های متعدد ونگران کننده طلاق ،ازدواج،اعتیاد ومسائل اخلاقی ودهها مولفه دیگر قابل مشاهده است.
این چالش فرهنگی یا به تعبیر بزرگان این تغییر فرهنگی تاثیرات عمیق وماندگاری را در زندگی همه ما خواهد گذاشت اگر برای آن چاره ای نداشته باشیم.
جامعه ما بالقوه فرهنگی است !
جامعه ما شاید بالفعل فرهنگی نباشد که به دلایل آن خواهیم پرداخت ولی چون یک جامعه دینی است وآرمان های آن فرا مادی است جامعه بالقوه فرهنگی می باشد.
تهاجم فرهنگی را جدی بگیریم!
تهاجم فرهنگی ،شبیخون فرهنگی وهجوم فرهنگی و…مفاهیمی است که بر سر زبان ها افتاد و گسترش یافت. مقام معظم رهبری از همان اولین سالهای پایان دفاع مقدس، دست دشمنان را خوانده و خبر از تهاجم و شبیخون فرهنگی آنان دادند. چنانچه در یکی از سخنرانی ها می فرمایند: «دشمن از راه اشاعة فرهنگ غلط – فرهنگ فساد و فحشاء – سعی می کند جوانهای ما را از ما بگیرد. کاری که دشمن از لحاظ فرهنگی می کند یک تهاجم فرهنگی بلکه باید گفت یک شبیخون فرهنگی و یک قتل عام و غارت فرهنگی است.
امروزه با توجه به رشد فکری وآگاهی عمومی ملت های جهان، نفوذ و سلطه و به دست آوردن مستعمرات از راه لشکر کشی های نظامی به آسانی امکان پذیر نیست و در صورت اجرا هزینه های زیادی را برمهاجمان تحمیل می کند به همین سبب بیش از یک قرن است که استعمارگران روش نفوذ در کشورها را تغییر داده اند و از طریق سیاست های فرهنگی(با عناوین تبلیغ مذهبی، رواج تکنولوژی، انجمن های خیریه، ترویج بهداشت و…)تلاش می کنند به اهداف شوم خود برسند زیرا فهمیده اند که بهترین راه نفوذ در سایر کشورها نفوذ در فرهنگ آنان و استحالة درونی آن است آنان می خواهند ارزش های مورد پسند خود را ارزش های مترقی جلوه دهند تا بتوانند آن را جایگزین معیارهای بومی و ملی ملت ها سازند که در فرهنگ ملت ها از این اقدامات به هجوم فرهنگی تعبیر می کنند. پس عمل جایگزینی فرهنگ بیگانه با فرهنگ خودی به شکلی هوشیارانه که بتواند یک ملت و جامعه را نسبت به فرهنگ خود بیگانه و مطیع غرایز بیگانگان کند.
هدف از تهاجم فرهنگي كنترل فرايند تصميم‌گيري، شيوه اطلاع‌رساني و تغيير در نظام ارزشهاست. لذا تهاجم فرهنگي به‌مفهوم نفي هويت فرهنگي و ملي كشور مورد تهاجم به منظور برقراري سلطه فكري و فرهنگي،‌ از طريق تغيير باورها، رفتارها، روشها و آداب و رسوم زندگي فردي و اجتماعي آن ملت، منطبق با الگوهاي فرهنگي مهاجم خواهد بود.
در واقع در تهاجم فرهنگي دو مساله قابل بررسي است:
1-تخريب مبانی و مبادي فرهنگي، تمسخر، استهزا و بي‌ارزش و مخرب جلوه‌دادن عناصر گوناگون وابسته به يك فرهنگ
2-ورود عناصر منفي و مخرب فرهنگي با جلوه‌هاي جذاب و دلنشين.
از اينرو، مقابله با تهاجم فرهنگي از يك سو نيازمند شناخت دقيق ابزارهاي دشمن و از سوي ديگر نيازمند شناخت دقيق نقاط ضعف و قوت فرهنگ خويش است، لذا كوشش در جهت تقويت نقاط قوت و برنامه‌ريزي همه جانبه در اين راستا از جمله ابزارهاي مقابله با اين تهاجم است.
عوامل تهاجم فرهنگی:
عوامل برون‏زا :که در آینده بررسی خواهد شد.
عوامل درون‏زا : زمینه‏ها، عناصر و ابزاری که ریشه‏ی داخلی داشته و غیرمستقیم یا مستقیم به پذیرش تهاجم فرهنگی از خارج به داخل کمک می‏کنند عوامل درون‏زا هستند؛ از جمله: زمینه‏هایی هم‏چون بیکاری، فقر اقتصادی، نابه‏سامانی خانوادگی، غفلت مسئولین فرهنگی و اجتماعی و ناآگاهی جوانان و نوجوانان اشاره شده است.
در پیایان با نگاهی بومی به فرهنگ استان کهگیلویه وبویراحمد میتوان در راه پر پیچ وخم فرهنگ به دونکته اشاره کرد که توجه همه مردم ومسولین را می طلبد.
1-حفظ ارزش ها ومبانی فرهنگ ملی وآرمان های انقلاب ومعرفی آن به نسل های جدید
2- مقابله با آسیب های فرهنگی ایجاد شده از طرف دشمن
آسیب هایی که به جهت عدم اطلاع از آینده تکنولوژی (آینده پژوهی) وشناخت ابزار های ارتباطی واطلاع رسانی(سواد رسانه) بعد از ورود ماهواره و شبکه های اجتماعی به آن دچار شدیم.
لازم به ذکر است که مولفه های تهاجم فرهنگی زیادی وجود دارد که به جهت گستردگی واستقبال عمومی به موارد فوق اشاره شد.
امید است که متولیان فرهنگی با اطلاع رسانی دقیق و به موقع وارائه آموزش در زمینه های شناخت ومقابله با مولفه ها وابزار های تهاجم فرهنگی دشمن گام های موثر را در مسیر مقابله با این جنگ فرهنگی بردارند.
علیرضا سبزی-کارشناس فرهنگی