حسینعلی یزدان دوست بویراحمدی –
امام صادق (ع) : «شيطان ، به وسيله وسواس نمي تواند بر ضرر بنده خدا كاري بكند ، مگر آن كه بنده از ياد خدا اعراض كرده باشد.» (1)
وسواس ( (obsessionاز قديمي ترين اختلالات شناخته شده رواني است كه بين مردم از شيوع نسبتا بالائي ( حدود دو درصد جامعه ) برخوردار است (2) وسواس را امروزه در دو عنوان كلي «وسواس فكري» (مانند احتياط يا تنفر مربوط به ترشحات و مواد دفعي بدن ، ترس از وقوع اتفاقات وحشتناك مثل آتش سوزي و مرگ و ..) و «وسواس عملي» (مانند شست و شوي دست ، استحمام ، آرايش مفرط ، امتحان درها و قفل ها ، مرتب و منظم كردن ، احتكار و جمع آوري و …) طبقه بندي مي كنند . (3)
موضوع سخن امروز ما «وسواس فكري» است كه مي تواند مشكلات متعدد و مسايل آزار دهندة بسياري را براي شخص مبتلا و اطرافيانش به همراه داشته باشد . در اين حالت شخص مبتلا ممكن است تصاويري ذهني به شكل صحنه هاي وحشتناك و ناراحت كننده بسياري داشته باشد كه هر چه بيمار سعي در مقاومت در مقابل آنها دارد ، نمي تواند از آنها خلاص شود اين وسوسه فكري از موضوعات بسيار كلي مانند سؤال ذهني درباره اينكه : چه كسي خدا را آفريده ؟ هدف از زندگي چيست ؟ و .. گرفته تا افكار گناه آلوده جنسي و ترسهاي مرضي و .. متفاوت است و تقريبا همه اين افكار بيمار را در وضعيت وحشتناكي قرار مي دهند .
اما درست برخلاف آنچه كه در مورد شخصيتهايي مثل «جان باني يان» (خطيب و مؤلف انگليسي در قرن هفدهم) كه به شدت از افكار وسواسي در ارتباط با خدا و مذهب رنج مي برد . به نظر مي رسد ، مذهب و شكوهمندترين جلوه آن يعني «نماز» مي توانند در زدودن وسواس فكري نقش بسيار مهمي بازي كنند .
گواه اين موضوع نيز يادآوري اين مساله است كه در منابع اسلامي وسواس پديده شناخته شده ايست و به آن به عنوان « وسوسه اي از سوي شيطان » اشاره مي شود . به عنوان مثال در كتاب اصول كافي ( باب عقل و جهل ) آمده است : « در نزد امام صادق (ع) شخصي را به عقل و درايت نام بردند و گفتند او وسواس دارد ، حضرت فرمود : چگونه عاقل است كه شيطان را اطاعت مي كند ؟»
در اين مورد حتي منابع اسلامي از قول معصومين (ع) روش هاي متعددي را براي پيشگيري و درمان وسواس پيشنهاد كرده اند ، كه از آن جمله بهره از ادعيه و اذكار خاصي از جمله ( لا اله الا الله) و ( لا حول و لا قوه الا بالله ) مي باشد كه در حقيقت ما حصل همه آن روشها را مي توان در «ذكر خدا » خلاصه كرد .
در منابع علمي جديد ، براي متوقف كردن افكار وسواسي ، علاوه بر درمان هاي دارويي و حتي قبل از آن درمان ها ، از روش هاي خاصي استفاده مي شود كه مهمترين آنها روش
«توقيف فكر» نام داد و بدين ترتيب است كه از بيمار خواسته مي شود كه به طور عمد افكار وسواسي خود را آزاد بگذارد و در اين بين ناگهان درمانگر با صداي بلند و بيزار كننده ، فرياد مي زند : ايست !؟! به نظر مي رسد اين عمل جريان فكر وسواسي را متوقف مي كند. (4)
با اين وصف برخي از اذكار و توجهات حين نماز نه تنها به اين قبيل روش ها قابل مقايسه است ، بلكه بسيار موثرتر به نظر مي رسد .
استفاده زبان و ذهن از ذكر « غير المغضوب عليهم و الضالين » كه جدائي راه مؤمن را از ابليس و شيطان نشان مي دهد دست كم ده بار ، طي نمازهاي يوميه و فيض بردن از سوره مباركه «ناس» بعد از حمد ، به خصوص توجه آيات شريفه «من شر وسواس الخناس ، الذي يوسوس في الصدور الناس» به عنوان عواملي قدرتمند در توقف افكار وسواسي مطرحند .
همان طور كه اشاره شد ائمه معصوم (ع) كه پزشكان حقيقي بشرند ، براي دوري از وسواس «ذكر خدا» را پيشنهاد كرده اند و اين فرمان الهي است كه «براي ذكر من نماز را به پا داريد؛ اقم الصلوه لذكري»
پي نوشت ها :
1. بحار الانوار ،ج 69 ،صفحه 124 ،حديث 2
2. ترجمه سيناپس كاپلان، سادوك،ج 2 ،ص 519
3. همان منبع ، ص 524
4. روانپزشكي لينفوردريس ،ص 302
حاج آقا با سلام و احترام با توجه به سونامي سرطان در كشور و ضعف نظام سلامت خواهشمند است تدبير فرموده و نسخه علاجي براي درمان سرطان از طريق نمازدرماني بپيچيد
مخاطب گرامی ناشناس توصیه میکنم باخدا ارتباط قوی داشته باشید واز خداوند سلامتی وعافیت را برای خود ودیگر مسلمین از خداوند منان مسئلت داشته وبرای همه مریض ها مخصوصا خودت طلب شفای عاجل کنید