آمار تکان دهنده از مصرف دارو و تزریق در کهگیلویه و بویراحمد

نشست کمیته تجویز و مصرف منطقی دارو در حالی برگزار شد که رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان نسبت به وضعیت مصرف بعضی از داروها در استان هشدار داد و تاکید کرد: بازآموزی، نظام تشویق و تنبیه و همچنین اطلاع رسانی به مردم درباره نحوه مصرف دارو باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.

به گزارش بویرنیوز به نقل از روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی استان، در نشست کمیته تجویز و مصرف منطقی دارو که به ریاست دکتر چمن وبا هدف بررسی عملکرد پزشکان عمومی شهر یاسوج در سال ۹۲ برگزار شد؛ اعضای جلسه درصد نسخ بیش از ۴قلم دارو، میانگین اقلام دارویی، درصد بیماران دریافت کننده داروی تزریقی، درصد بیماران دریافت کننده داروهای آنتی میکروبیال و درصد بیماران دریافت کننده داروی کورتیکوراستروئید را به عنوان شاخص های ارزیابی عملکرد مورد بررسی قرار دادند.

البته در این میان به مشکلات و چالش هایی نیز اشاره شد که عدم همکاری بعضی از مراکز در ارسال به موقع لیست به روز شده پزشکان، تغییر آدرس پزشکان، عدم ارسال نسخ تامین اجتماعی از طرف سازمان و همچنین عدم ثبت داروی سفتریاکسون در برگه های نسخه به غیر از نسخ ارسالی بیمارستان ها از آن جمله است.

بررسی بیش از ۸۰۰ هزار نسخه/ تقسیم بندی پزشکان به ۴ گروه

در ادامه این نشست، معاون غذا و داروی دانشگاه تعداد نسخ بررسی شده پزشکان عمومی را ۸۰۶ هزار و ۶۲۷ مورد عنوان و یادآور شد: در این بررسی فقط پزشکانی که حداقل ۱۰۰ نسخه تجویز کرده داشته باشند، مورد بررسی قرار می گیرد و البته نسخه سایر پزشکان نیز بررسی شده است.

دکتر جعفر نیک بخت ادامه داد: در این راستا پزشکان به ۴ گروه تقسیم شده اند که بیستر این پزشکان در گروه Aقرار گرفته و تنها۶پزشک در گروه انتهایی یعنی D قرار گرفته اند.

در ادامه دکتر نیک بخت آمار جالبی از وضعیت میانگین شاخص های ارزشیابی تجویز و مصرف منطقی دارو در پزشکان عمومی یاسوج ارائه نمود؛ آماری که ارائه آن باعث شد دکتر چمن به این مساله واکنش نشان داده و خواستار اطلاع رسانی جدی و به موقع به مردم شود.

۴۴درصد مردم داروی تزریقی دریافت کردند/ داروی آنتی میکروبیال در صدر

نیک بخت، درصد نسخ بیش از ۴ قلم دارو در یاسوج را ۱۰ درصد، درصد بیماران دریافت کننده داروی تزریقی را ۴۴درصد؛ درصد بیماران دریافت کننده داروی آنتی میکروبیال را ۴۵ درصد و درصد بیماران دریافت کننده داروی کورتیکواستروئید را ۲۵ درصد اعلام نمود که در نوع خود جالب توجه است. وی در ادامه به درصد بیماران دریافت کننده داروی میکروبیال از سال ۸۴ تاکنون اشاره نمود و یادآور شد: این رقم در سال ۸۴ به میزان ۵۷ درصد در نسخ بوده است که به تدریج کاهش یافته و هم اکنون به ۴۱ درصد رسیده است.

تعریف کلی آنتی میکروبیال و کورتیکواستروئیدها

واژه آنتی میکروبیال به صورت کلی برای کلیه ترکیبات کلی موثر روی انواع میکروارگانیسم ها مانند باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها به کار می رود در حالی که واژه آنتی بیوتیک به ترکیباتی اطلاق می گردند که روی باکتری ها موثرند.

کورتیکواستروئیدها نیز هورمون های استروئیدی هستند. کورتیکواستروئیدها در مقابل عفونت، سیستم ایمنی بدن را حفظ می کنند. کورتیکواستروئیدها داروهایی هستند که رابطه نزدیکی با کورتیزول دارند. کورتیزول نیز هورمونی است که از آدرنال یا غده فوق کلیوی ترشح می شود.

رشد تجویز کورتیکواستروئید در یاسوج

دکتر نیک بخت افزود: اما در زمینه داروی کورتیکواستروئید این میزان درصد بیماران دریافت کننده این دارو در سال ۸۴ به میزان ۱۸ درصد بوده، در سال ۹۱ به ۲۴ درصد و هم اکنون نیز به رقم ۲۰ درصد رسیده است.

کاهش میانگین تجویز اقلام نسخ دارویی

وی ادامه داد:البته در سر جمع میانگین اقلام نسخ دارویی کاهش محسوسی را شاهد هستیم به گونه ای که این رقم در سال ۸۴ به میزان ۳٫۰۶ بوده و هم اکنون به ۲٫۶۹ رسیده است.

دکتر نیک بخت ادامه داد: نکته امیدوار کننده دیگر اینکه درصد نسخ دارای بیش از ۴ قلم دارو نیز به نسبت گذشته کاهش داشته به گونه ای که این رقم در سال ۹۰ به میزان ۱۲ درصد بوده و در سال گذشته به ۸درصد رسیده است.

پس از صحبت های دکتر نیک بخت و ارائه آمار، رئیس دانشگاه علوم پزشکی خواستار آن شد که سه اصل مهم در این زمینه مورد توجه جدی قرار گیرد و برنامه ریزی لازم نیز تا زمان تشکیل جلسه آتی مشخص و اعلام شود.

دکتر رضا چمن تاکید کرد: بازآموزی، نظام تشویق و تنبیه و همچنین اطلاع رسانی به مردم درباره نحوه مصرف دارو باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.

وی با تاکید بر اینکه میانگین اقلام نسخ و وضعیت عملکرد هر پزشک باید به او اطلاع داده شود، تاکید کرد: بر اساس آمار موجود، هم اکنون مصرف آنتی بیوتیک در استان ۴۵ درصد است، در حالی که انتظار می رود در حد ۱۵ درصد باشد، بنابراین باید برنامه ریزی کوتاه مدت به گونه ای صورت گیرد که شاهد کاهش مصرف آنتی بیوتیک در استان باشیم و یکی از این راه ها اطلاع رسانی و استفاده از ظرفیت رسانه ها و بالاخص صدا و سیما است.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان با بیان اینکه، ایران به لحاظ میزان مصرف دارو در گروه کشور های با مصرف بالاست، تاکید کرد: در ایران، مصرف سرانه داروهای تزریقی در سال ۴ برابر میانگین جهانی است، این در حالی است که تزریقات، به تنهایی و جدای از عوارض دارو، خود فرآیندی خطرآفرین است.

وی ادامه داد: کشور ما از معدود جوامعی است که مردم در آن از داروهای تزریقی استقبال می کنند؛ این در حالی است که در اکثر جوامع، اصرار بر تجویز نشدن داروهای تزریقی است.