استان کهگیلویه وبویراحمد را به دیار آریوبرزن می‌شناسند. حمداله مستوفی در تاریخ گزیده از ایل جاکی نام می‌برد.
در قدیم چهار ایل بویراحمد، نویی، دشمن‌زیاری و چرام را اصطلاحاً «چهاربنیچه» می‌نامیدند. منطقه‌ای که اکنون استان کهگیلویه و بویراحمد نام دارد دارای پیشینه کهن تاریخی است. هر چند در گذشته‌ای نه چندان دور، جزء یکی از بلوکهای مملکت فارس بوده و از روستاهای توابع کازرون به شمار میرفته است که خود شامل دو قسمت می‌شد: قسمت شمال شرقی که آن را سردسیر و کوهستانی و پشت کوه می‌نامیدند و قسمت جنوبی و غربی که نره کوه و بهبهان نامیده می‌شد.
پژوهشگران معتقدند که مهد حکومت بزرگ هخامنشیان و محل تولد پادشاهان کبیر آن در منطقه انشان بوده و هم اکنون نیز آثاری در رابطه با صحت این موضوع در کهگیلویه و بویراحمد کشف شده است.
- استان در دوره‌های مختلف تاریخ شناسی ایران
- تاریخ پیش از اسلام و پیش از ورود اراییان
این استان (منطقه جغرافیایی این استان) در دوره هزاره ۴ قبل از میلاد بخشی از تمدن عیلام بوده.
- در دوره بعد از اسلام و همچنین بعد از ورود ارایی‌ها
این استان به جز در سلسله حکومت سامانیان و طاهریان و قراقویونلو و قسمت شمالی ان در حکومت مادها جزیی از خاک تمامی حکومت‌های ایران بوده.
به استناد کتاب «ممسنی در گذرگاه تاریخ» مردم لرستان، کهگیلویه و بویراحمد، ممسنی و حتی دشستان بوشهر از یک نژاد بوده و با یک زبان صحبت می‌کنند. اصلی ترین مشخصه هی فرهنگی و اجتماعی منطقه، در گذشته ساختار اجتماعی عشایری بوده است. هرچند امروزه این ساختار دگرگونی زیادی داشته اما هنوز موقعیت اجتماعی و شناسایی افراد حتی در جامعه شهری استان نیز از طریق وابستگی و تعلقات آنها به ساختار ایلی تعیین میگردد. این منطقه در گذشته نه چندان دور، در قلمرو شش ایل بویر احمد، طیبی، بهمئی، دشمن زیاری، بابویی بوده است. اکثر مردم استان کهگیلویه و بویراحمد، به زبان لری صحبت می‌کنند. این گویش بازمانده زبان ایرانیان قدیم است که کمتر تحت تاثیر زبان‌های بیگانه قرار گرفته است و اختلافات ریشه‌ای با سایر گویش‌های زبان لری ندارد.
مناطق تاریخی و طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد
مناطق تاریخی استان
تل خسروی (یاسوج)
در متون جغرافياي قديم ، از محل فعلي شهر ياسوج ، با عنوان تل خسروي ياد شده است. اين تل كه امروزه تل خسرو ناميده مي‌شود ، تپه‌اي در جنوب شهر ياسوج است. به جز اين تل ، تمامي آثار برجاي مانده در ياسوج كنوني ، با گذشت زمان از بين رفته است. براساس روايت‌هاي محلي ، كيخسرو كاخي بر سر اين تل يا تپه بنا نهاده بود كه آثار آن به صورت عمارتي باآجرهاي زرد چهارگوش مشاهده گرديده است. اين مكان به پيش از دوره هخامنشيان تعلّق دارد. بنياد اين تل كه به هزاره سوم پيش از ميلاد تعلّق دارد در سده نهم و دهم هجري قمري مورد استفاده قرار گرفته است. اين تل در 4 كيلومتري جنوب شهر ياسوج در نزديكي روستاي تل خسرو واقع شده است.
تل مهره ای (یاسوج)
اين تل يكي از تپه‌هاي ماقبل تاريخ استان است كه به هزاره سوم و چهارم پيش ازميلاد تعلّق دارد. از نظر تاريخي ، اين تل با ديگر تپه‌هاي تاريخي منطقه ، به ويژه تپه دم چنار، قابل مقايسه مي‌باشد. اين تل در يك كيلومتري شرق روستاي سقاوه ياسوج واقع شده است.
تخت شاه نشین ( یاسوج)
اين اثر كه پايه‌اي از سنگهاي حجاري شده دارد ، با آثار دوران هخامنشي در مسير جاده قديمي بين خوزستان و فارس (بهبهان – دهدشت – پاتاوه) قابل مقايسه است و در5/1 كيلومتري جنوب غربي روستاي پاتاوه شهرستان ياسوج واقع شده است.
تپه دم چنار (یاسوج)
مكان این تپه كه یكی از تپه‌های پیش از تاریخ است، در نزدیكی روستای دم چنار یاسوج است. این تپه تاریخی به هزاره سوم و چهارم پیش از میلاد تعلق دارد و از نظر تاریخی با دیگر تپه‌های منطقه، به ویژه تل مهره‌ای و تل خسرو قابل مقایسه میباشد.
تپه ملاکانیه (یاسوج)
تپه ملاکانیه به عنوان یک تپه تاریخی به هزاره سوم پیش از میلاد و سده هشتم تا دهم هجری قمری تعلق دارد،
در یک کیلومتری روستای بادنگان علیای یاسوج واقع شده است. این مکان با تپه های شهدا ،تپه دم چنار، تل مهره ای و تل خسرو بسیار همانند می باشد .
تل شهدا (یاسوج)
تل شهداء تلي است تاريخي كه به هزاره سوم پيش از ميلاد مربوط است ، در 11 كيلومتري شمال شرقي شهر ياسوج واقع شده است . به منظور دستيابي به سبك معماري آن زمان و ديگر اختصاصات فرهنگي ، به كاوشهاي باستانشناسي نياز دارد كه هنوز كسي به اين امر اقدام نكرده است .
تل چگاه : اين تل در مسير باشت به چرام ، در شمال شهرستان كهگيلويه واقع شده است . اين محل به فاصلة 37 كيلومتري باشت ، از درختان بلوط پوشيده است ، آنگونه كه چشم‌انداز جنگلهاي انبوه آن ، جنگلهاي مناطق شمالي كشور را يادآوري مي‌كند . اين محل به دليل بيتوجهي با خطر انهدام گونه‌هاي جنگلي و جانوري روبروست . در صورتي كه حفاظت و مديريت مناسب ، اين ناحيه را به يكي از تفرجگاههاي منطقه تبديل خواهد كرد كه از نظر تاريخي واجد ارزش است .
دوگور دوپا (یاسوج)
این اثر تاریخی در 7 کیلومتری شهرستان باشت در مجاورت روستاهای شوش و ده کند و حدود 95 کیلومتری مرکز استان واقع شده است. این دو ستون سنگی که از جنس سنگ آهکی شیری رنگ یکپارچه تراشیده اند ، به احتمال زیاد میل استودان می باشند که پیوسته مورد تحقیق مورخان ، محققان و هر ساله گردشگران زیادی از آن دیدن می نمایند
پل های پاتاوه (یاسوج)
در 15 كيلومتري كوه دنا در بويراحمد سفلي كه ديواره‌هاي بلندي دارد ، آثاري ازپل‌هاي بزرگ و قلعه‌هايي مشرف به رودخانه بدست آمده است. اين ناحيه به دليل ويژگي‌هاي اقليمي وجغرافيايي ، يكي از راه‌هاي اصلي تيسفون ، استخر، شوش و بهبهان و اصفهان بود كه كاروانيان از آن عبورمي‌كرده‌اند. بر همين اساس ، پل‌هاي بسياري در اين منطقه بنا شده است. جاده‌ها و پل‌ها كه احتمالاً به دوره پيش از اسلام تعلّق دارند ، در دوره‌هاي بعدي به تدريج بازسازي شده‌اند. يكي از بزرگترين اين پل‌ها كه آثار آن هنوزبهتر باقي مانده ، در ميان سه پل جنوبي گردنه خرسان قرار دارد. در گذشته دسترسي به تل خسروي از طريق‌همين پل صورت مي‌گرفته است.
قبرستان پای چال ( یاسوج)
اين قبرستان به هزاره دوم پيش از ميلاد تعلّق دارد و در نزديكي روستاي كرمي سيسخت واقع شده است. از نظر تاريخي ، اين محل با تپه‌هاي پيش از تاريخ در منطقه قابل مقايسه مي‌باشد و دستيابي به آثار به جامانده از دوران‌هاي قديم در اين قبرستان ، به كاوش‌ها و حفاري‌هاي باستانشناسي نياز دارد.
دژ سلیمان (گچساران)
این قلعه كه احتمالاً از قلعه‌های جنبش اسماعیلیان است، در كنار روستای سلیمان و در حدود 15 كیلومتری جنوب غربی گچساران قرار دارد.
تل دهوه (گچساران)
این تل در روستای دهوه از توابع گچساران واقع شده است. از این تل باستانی، سفالینه‌های بسیار ظریف و منقوشی به دست آمده كه با آثار سفالین تپه‌های تاریخی بهبهان و تل باكون در استان فارس قابل مقایسه است. پیشینه تاریخی این مكان، احتمالاً به هزاره‌های سوم و چهارم پیش از میلاد مربوط است.
آتشکده خیرآباد (گچساران)
آتشکده یا چهارطاقی خیرآباد مربوط به دوره ساسانیان است و در جاده گچساران به دهدشت، منطقه خیرآباد علیا واقع شده و این اثر در تاریخ ۲ اسفند ۱۳۲۷ با شمارهٔ ثبت ۳۷۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
قبر شاهپور (دهدشت)
در محلی كه امروزه پارك جنگلی شهر دهدشت در آن واقع شده است، قبری چهارگوش با مصالح سنگ و گچ وجود دارد كه محلی‌‌ها آن را قبر شاپور ساسانی می‌دانند. این نام با اسم بلاد شاپور بی‌مناسب نیست. این گور احتمالاً به جهت سبك جدید ساختمانی به دوره قاجاریه مربوط است.
آرامگاه امیر لالپا (دهدشت)
به فاصله تقریبی 35 كیلومتری جنوب شرقی كهگیلویه، در میان دو رشته كوه موازی، كوه سیاه (جهت غربی) و كوه سفید (جهت شرقی) یك گورستان تاریخی وجود دارد كه به دلی مهربان یا مهرگان معروف است. كنار گورستان جدید و قدیم آن تعدادی سكه مربوط به شاهان ایلامی خوزستان به دست آمده است.
آرامگاهی نیز در آنجا وجود دارد كه به نام قبر «امیر لالپا» معروف است و به خاندان جمال‌الدین عمر لالپا، عموزاده اتابك از اتابكان بزرگ تعلق دارد. بنای این آرامگاه چهارگوش، چهار متر طول، سه متر عرض و چهار متر ارتفاع دارد و با سنگ‌های منظم تراشیده و ساخته شده است. بر بدنه آن با خطی نامنظم عبارت «قبر امیر علیا سراج‌الدین لالپا» دیده میشود.
قلعه چص (دهدشت)
محل قلعه چص در حدود ۳۰ کیلومترى جنوب غربى دهدشت در میان کوه‌هاى گچى به طول و عرض ۳×۲ کیلومتر و در جوار آتشکده‌هاى سه گنبدان (گل سرخدان) قرار گرفته است . وسعت این قلعه که به در مهتابى هم معروف است ، حدود ۵۰۰ ×۵۰۰مترمربع مى‌باشد که احتمالاً به دلیل قدمت تاریخى و همجوارى با آتشکده سه گنبدان ، محلى معتبر براى ایرانیان قدیمى (زرتشتیان) بوده است .
قلعه مانگشت (دهدشت)
قلعه مانگشت مهم‌ترین قلعه عصر اتابكان لرستان است. اتابك افراسیاب (695-688) بعد از تجزیه ایالات كهگیلویه از فارس و پیوند آن به لرستان، به این قلعه پناه برد، اما پس از لغو الحاق كهگیلویه به لرستان توسط ارغون‌خان مغول (690-680 هـ.ق)، از دژ مانگشت فرود آمد. این دژ كه در حدود 2 كیلومتری دره بهمئی قرار دارد، مرز مشترك ایلات جانكی و بهمئی است.
تل گرد (دهدشت)
تل گرد تپه‌ای باستانی است كه امروزه در مركز شهر چرام قرار دارد كه از آن در اسناد دوران قاجار، با عنوان «تل گرد چرام» و «قلعه تل گرد» نام برده شده است. بر سر این تل قلعه‌ای بنا شده كه سبك معماری آن به دوره قاجاریه مربوط است و دارای دیوارهای بلند، برج‌های دیده‌بانی، انواع گچ‌كاری و … میباشد.
تل گبر (دهدشت)
این تل كه پیشینه آن به دوره پیش از تاریخ مربوط است، در مركز شهر چرام واقع شده و با دیگر آثار تاریخی منطقه چرام و دهدشت قابل مقایسه است. حفاری و كاوش باستان‌شناسی در این منطقه می‌تواند حقایق تاریخی زیادی را از گذشته منطقه چرام مشخص سازد.
تل چگاه (دهدشت)
این تل در مسیر باشت به چرام، در شمال شهرستان كهگیلویه واقع شده است. این محل به فاصله 37 كیلومتری باشت، از درختان بلوط پوشیده است، آن گونه كه چشم‌انداز جنگلهای انبوه آن، جنگلهای مناطق شمالی كشور را یادآوری می‌كند.
این محل به دلیل بی‌توجهی با خطر انهدام گونه‌های جنگلی و جانوری روبه‌روست. در صورتی كه حفاظت و مدیریت مناسب، این ناحیه را به یكی از تفرجگاه‌های منطقه تبدیل خواهد كرد كه از نظر تاریخی واجد ارزش است.
شهر قدیم دهدشت (دهدشت)
حمام – کاروانسرا – امام زاده ها – بافت تاریخی شهر دهدشت
این مجموعه در شهر دهدشت ، مرکز شهرستان کهگیلویه واقع شده است.این محدوده تاریخی با وسعت 40 هکتار سابقه ای طولانی در تاریخ دارد که دست کم توسعه آن به دوران صفویه بر می گردد. این شهر که روزگاری پر رونق را پشت سر گذاشته دارای برج و بارو و ارگ بوده که هم اکنون بخش هایی از آن باقی مانده است. نگاهی به جغرافیای محل نشان می دهد که این شهر به واسطه قرار گرفتن بر سر راه پایتخت صفویان به بنادر جنوبی و نیز نزدیکی به شهر ارجان یا بهبهان کنونی نقش موثری در اقتصاد بخصوص تجارت آن زمان ایفا می کرده است. به طوریکه هم اکنون با توجه به پیشرفتهای تکنولوژیکی مسیر راههای اصلی در دست احداث از این شهر می گذرد. شهر دارای آب و هوای گرمسیری است و معماری آن نیز از معماری صفوی الهلم گرفته است. وفور سنگ گچ در محل سبب استفاده فراوان از این ماده شده است. گچبریها و طاق و قوسها و گره بندیهای بسیار زیبا هنوز جان و نفس تازه ای به شهر می دهد بطوریکه اکثر متاخرین به رشته تحریر درآورده اند از دهدشت نام چندانی برده نشده لیکن متقدمین بخصوص سفرنامه نویسان و جغرافیدانان غرب از شهری به نام « جومه» یاد کرده اند که با بنای شهر دهدشت قابل مقایسه بود و تصور می شود دهدشت همان شهر جمه باشد.
جاذبه های طبیعی استان
کوه دنا (یاسوج)
قرارگرفتن كوه دنا با ارتفاع چهار هزار و 400متر در استان چهارفصل كهگيلويه و بويراحمد منطقه اي كوهستاني و سرشار از زيبايي هاي طبيعي را در نوار شمالي اين استان پديد آورده است. در دامنه هاي جنوبي قلل برفگير و مرتفع دنا، شهري به نام سي سخت قرار گرفته كه پايگاه مناسبي براي كوهپيمايي، كوهنوردي و رفتن به سوي كوه دنا محسوب مي شود.
قلل پربرف دنا سرچشمه جويبارها و چشمه هاي پرآبي است كه دامنه هاي پايين دست آن را به خوبي سيراب مي كند. چشمه هاي هميشگي و پرآب دامنه هاي كوه دنا كه گاهي آبگيرهاي زيبايي را در بستر كوهستان به وجود آورده، طبيعتي با ديدني هاي بسيار در منطقه سي سخت را جلوه گر كرده است به طوري كه شهر سي سخت با باغ هاي گسترده و پررونق خود كه همچون زمردي بر دامنه كوه دنا مي درخشد، با تابستان هاي معتدل و كوهستاني گردشگران داخلي و خارجي را به سوي خود فرا مي خواند. نام سي سخت با افسانه هاي قديمي كه گذشته اين منطقه را به روزگار كيانيان پيوند مي دهد، درآميخته است. آميختگي طبيعت اسرارآميز منطقه سي سخت با افسانه هاي كهن، اين منطقه را بيش از پيش براي گردشگران، مسافران و ميهمانان داخلي و خارجي جذاب كرده است.
دِنا بلندترين قله رشته‌كوه‌هاي زاگرس در باختر ايران و در باختر مركز فلات ايران است. بلنداي اين قله ۴۴۴۸ متر است و در ۳۵كيلومتري شمال غربي شهر ياسوج در شهر سيسخت جاي گرفته‌است. شهرستاني كه اين قله در آن قرار دارد نيز شهرستان دنا نام دارد.بارش سالانه در اين قله از ۶۰۰ تا ۱۲۰۰ ميلي‌متر است و رودهاي چندي نيز از آن سرچشمه مي‌گيرند.
از ميان رودخانه‌هايي كه از اين قله سرچشمه مي‌گيرند مي‌توان از ريگان، ماربر، ميريان، كوه گل، سريس، تيزاب و دزكرد نام برد.
کوه آب نهر (یاسوج)
اين کوه در فاصلهٔ ۹ کيلومترى شمال شرقى ياسوج و در جنوب روستاى چشمه چنار با ارتفاع ۳۲۲۰ متر قرار گرفته است. اين کوه نيمه جنگلى از جنوب شرقى به کوه کاچيان متصل است. راه اتومبيل‌روى اردکان به ياسوج از دامنهٔ شمالى اين کوه مى‌‌گذرد.
کوه تامر (یاسوج)
كوه تامر در فاصله 20 كیلومتری جنوب شرقی یاسوج، چسپیده به روستای وزگ قرار دارد . ارتفاع این كوه حدود 2985 متر است.
این كوه نیمه جنگلی سرچشمه رود كال چشمه وزگ و رود گنجگان است. گردنه ماه پرویز كه راه قدیم اردكان به یاسوج از آن میگذرد در دامنه شرقی این كوه واقع شده است.
کوه چال کلاغ (یاسوج)
كوه چال كلاغ در فاصله 14 كيلومتري شمال شرقي ياسوج قرار گرفته است.ارتفاع اين كوه 3531 متر و سرچشمه رودخانه ماربر و رودخانه مهريان وجوب خاله است. اين كوه ، دماغه جنوب شرقي كوهستان دينار مي‌باشد.
کوه دمه (یاسوج)
كوه نیمه جنگلی دمه در فاصله 65 كیلومتری شمال شرقی یاسوج و شمال روستای تاوه سفید قرار گرفته است. ارتفاع آن حدود 2921 متر و سرچشمه رودخانه لوداب است.
کوه دو مازه (یاسوج)
كوه جنگلی دومازه در فاصله 10 كیلومتری جنوب شرقی یاسوج و در شرق روستای محمدآباد بالا واقع شده است. ارتفاع این كوه حدود 2950 متر است.
کوه دینار (یاسوج)
كوهستان دينار يا دنا در شهرستان‌هاي بروجن ، سميرم ، بويراحمد با وسعت 2200كيلومتر مربع استقرار يافته و از كوههاي متعددي تشكيل شده است. بلندترين قله آن به دينار (دنا) معروف است‌كه با ارتفاع 4409 متر در فاصله 35 كيلومتري شمال غربي ياسوج قرار دارد. رودخانه‌هاي مناربر، ريگان ، تل‌گردل و رودقر از دامنه‌هاي شمالي و رودهاي آب‌زا ، بن رو ، كهگول ، سريس و مهريان از دامنه‌هاي جنوبي ورودخانه‌هاي خاله ، كال شور، تيزآب و رود دزكرد از دامنه‌هاي جنوبي و جنوب غربي اين كوهستان سرچشمه مي‌گيرند. دامنه‌هاي شمالي به دره رودخانه ماربر، دامنه غربي به رودخانه خرسان و دامنه‌هاي شرقي به دره رود مهريان منتهي مي‌شود. ميانگين دماي ساليانه اين كوهستان بين 5 تا 15 درجه سانتي‌گراد است و قله‌هاي مرتفع‌آن در طول سال غالباً از برف پوشيده شده است. و اين كوهستان از قلل مهم با ارتفاع بيش از 4000 متر تشكيل شده كه معروفترين آنها عبارتند از: حوض دال ، سي چرني ، بن روهاش ، قلم ، پل سفيد و خرسان و…
کوه راه باریک (یاسوج)
اين كوه در فاصله 58 كيلومتري شمال غربي ياسوج قرار گرفته است. ارتفاع آن حدود 3095 متر است. اين كوه جنگلي جزو كوهستان زاگرس و سرچشمه رودخانه لوداب است. مناطق اطراف اين كوه زيبا و ديدني است.
کوه زنگویی (یاسوج)
كوه زنگویی در فاصله 29 كیلومتری شمال غربی یاسوج و شمال غربی سی سخت قرار گرفته است. ارتفاع این كوه حدود 3150 متر میباشد. این كوه از شرق به كوه دینار متصل میشود.
کوه سفید (یاسوج)
كوه سفيد در فاصله 46 كيلومتري شمال غربي ياسوج و در جنوب روستاي سرچنار قرار گرفته است. ارتفاع اين كوه 3102 متر و سرچشمه رودخانه‌هاي ديگكان و لوداب است.
کوه شب لیز (یاسوج)
كوه شب لیز در فاصله 70 كیلومتری شمال غربی یاسوج و در جنوب روستای شب لیز قرار گرفته است. ارتفاع این كوه از سطح دریا در حدود 2850 متر میباشد.
این كوه از جنوب شرقی به كوهستان كله دودون و از شمال به كوهستان چشمه ریزك متصل است و رودخانه شب لیز نیز از آن سرچشمه میگیرد.
کوه هجال (یاسوج)
كوه هجال در فاصله 10 كیلومتری شمال یاسوج با ارتفاع حدود 3430 متر قرار دارد و سرچشمه رود سریس و رود مهریان است.
رودخانه مارون (یاسوج)
حوزه آبريز اين رودخانه ، مناطق غربي بويراحمد سفلي و قسمت اعظم طيبي و دشمن زياري است و لوداب معروفترين سرشاخه مارون است كه پس از عبور از دم لوداب ، وارد مناطق دشمن زياري و طيبي مي‌شود و در مسير خود شعبه‌هاي مهمّي را دريافت مي‌كند و از آخرين نقطه كهگيلويه به نام تنگ تكاب گذشته و به سمت بهبهان و اهواز در استان خوزستان جريان مي‌يابد و به نام رود جراحي به خليج فارس مي‌ريزد. سرچشمه‌هاي اين رود به ويژه در دامنه كوهها از پتانسيل‌هاي تفرجگاهي قابل توجهي برخوردار است.
رودخانه خرسان (یاسوج)
رودخانه خرسان بزرگترين ريزابه رود كارون است و از كوههاي تنگ سرخ در 43 كيلومتري جنوب شرقي ياسوج سرچشمه مي‌گيرد و به نام رودخانه بشار به سوي شمال غربي جريان مي‌يابد. اين رودخانه ضمن عبور از دره غربي كوه تنگ سرخ ، روستاهاي متعددي را سيراب مي‌سازد. در يك كيلومتري‌غرب روستاي تنگ سرخ با رود تنگ سرخ در هم مي‌آميزد و به دره ميان كوههاي توپ عبدالله در شرق و پازنان در غرب وارد مي‌شود. در داخل دره مزبور پس از گذشتن از روستاهاي متعدد و پيوستن به رودهاي متفاوت درنهايت به نام رودخانه گرم و گاه به نام رود خرسان به ناحيه لردگان در چهارمحال و بختياري وارد مي‌شود. طول رودخانه خرسان 230 كيلومتر است. سراسر اين رودخانه يكي از مناسب‌ترين مسيرها براي انجام ورزش‌هاي آبي است.
رود بشار (یاسوج)
اين رودخانه از جنوب شرقي بويراحمد عليا و از كوههاي اردكان و ممسني در فارس سرچشمه مي‌گيرد و به سوي شمال شرقي بويراحمد سفلي پيش مي‌رود. سرچشمه‌هاي اصلي اين رود ، نهرهاي گنجگون تيزآب و تنگ سرخ است. اين رود پس از عبور از شمال شرقي منطقه و پس از ورود به رودخانه خرسان ، در دامنه شمالي دنا ، از شمال مناطق بويراحمد سفلي و طيبي گذشته ، با نام بارز به رود كارون مي‌پيوندد و به سوي خليج فارس سرازير مي‌شود.
روخانه ی مهریان (یاسوج)
اين رودخانه از ارتفاعات دنا سرچشمه مي‌گيرد و از تنگه آبشار (واقع در شمال ياسوج) وارد ياسوج مي‌شود. مقداري از آب اين رودخانه به مصرف شرب شهر ياسوج رسيده و بقيه آن ، ضمن‌آبياري اراضي پيرامون ياسوج به رودخانه بشار مي‌پيوندد. در مسير اين رودخانه آبشاري كوچك و جالب وفضاي سبز مناسبي ايجاد شده است.
رودخانه یاسوج (یاسوج)
این رودخانه از جنوب شرقی بویراحمد علیا (و از كوه‌های اردكان و ممسنی در استان فارس) سرچشمه میگیرد و به سوی شمال شرقی بویراحمد سفلی پیش می‌رود. سرچشمه‌های اصلی این رود، نهرهای گنجگون تیز آب و تنگ سرخ است.
این رودخانه كه بیشتر در شرق و شمال شرقی استان جریان دارد، در مسیر خود از شهر یاسوج عبور می‌كند و به سمت دوراهان پیش می‌رود. پس از عبور از شمال شرقی منطقه و پس از ورود به رودخانه خرسان، در پوزه شمالی دنا، از شمال مناطق بویر احمد سفلی و طیبی گذشته، با نام بارز به رود كارون می‌پیوندد و به سوی خلیج فارس سرازیر میشود.
رودخانه دره آجم (یاسوج)
طول رودخانه دره آجم 50 كیلومتر و ارتفاع سرچشمه آن از سطح دریا 2300 متر است. این رودخانه از دامنه كوه‌های جاشیركش و دل مهتو در 120 كیلومتری شمال غربی یاسوج سرچشمه میگیرد و ضمن عبور از دره مابین كوه‌های پشه دون و جاشیركش و دورزد، روستاهای سرآسیاب، میدان و روریش را سیراب می‌كند و در 30 كیلومتری جنوب غربی لردگان به رود خرسان می‌ریزد.
رودخانه گردآوه (یاسوج)
طول رودخانه گرد آوه 30 کیلومتر و ارتفاع سرچشمه آن از سطح دریا 2500 متر است. این رودخانه از چشمه سارهای دامنه شمالی کوه های سفید و مورندون در 48کیلومتری شمال غربی یاسوج سرچشمه می گیرد و به نام رود چنار به سوی جنوب شرقی روان می شود و در سر راه روستا های سرچنار میان چنار و دم چنار بالا و پایین را مشروب می کند. این رودخانه در دامنه جنوبی کوه دو گوش با یک ریزابه کوچک جنوبی مخلوط می شود و به نام رود گرد آوه در روستای درو هان به رود معروف بشار می ریزد.
آدرس :48کیلومتری شمال غربی یاسوج
آبشار مارگون (یاسوج)
آبشار بزرگ و معروف مارگون در مرز دو استان كهگيلويه و بويراحمد و فارس قرار دارد. اين آبشار در شرق ياسوج و در كنار روستاي مارگون واقع شده است. اين آبشار بسيار بلند و به دليل قرار گرفتن درداخل تنگه زيباي مارگون و تعدد رگه‌هاي آبشاري كه به درون دره و مسير رودخانه مي‌ريزند و همچنين به دليل پوشش جنگلي و درختاني كه در اطراف آبشار وجود دارد ، از ديگر آبشارهاي اين استان معروف‌تر است. درپيرامون اين آبشار علاوه بر جريان رودخانه‌ها و چشمه‌ها ، زيبايي‌هاي طبيعي دشت‌هاي مملو از لاله واژگون و گل‌هاي رنگارنگ ختمي و ديگر گل‌هاي وحشي ، منظره‌اي بديع پديد مي‌آورند كه ديدار از آن را به خاطره‌اي فراموش نشدني تبديل مي‌كنند.
آبشار بهرام بیگی (یاسوج)
آبشار بهرام بيگي با ارتفاع تقريبي 30 متر در حد فاصل پاتاوه و لوداب بهرام بيگي در ناحيه جنوبي رشته كوه دنا ، جلوه‌اي از طراوت و شادابي و زيبايي را به نمايش مي‌گذارد. اين آبشار در دل دشت‌هاي سرسبز و جنگل بلوط ناحيه لوداب بويراحمد قرار دارد و تفرجگاهي مهم به شمار مي‌رود.
آبشار یاسوج (یاسوج)
در چند كيلومتري شهر ياسوج در سمت راست جاده‌اي كه از اين شهر به سيسخت منتهي مي‌شود ، نزديكترين آبشار به مركز استان با نام آبشار ياسوج در تنگه‌اي به همين نام قرار گرفته است كه ازجمله جاذبه‌هاي توريستي استان در فصل بهار و تابستان محسوب مي‌شود. باغ‌هاي سرسبز اطراف آبشار و آب و هواي مساعد آن ، زيبايي و جذابيت ويژه‌اي را به اين آبشار بخشيده است. زيبايي اين منطقه در بهار و تابستان وصف‌ناپذير است. وجود گونه‌هاي مختلف پرندگان و انواع گل‌هاي زيبا ، پيرامون آن را به يكي از جاذبه‌هاي توريستي مهّم استان و ايران تبديل كرده است.
چشمه میشی (یاسوج)
اين چشمه در 5 كيلومتري شمال شرقي سيسخت قرار دارد و از موقعيت مناسبي براي ايجاد تفرجگاه برخوردار است. آب اين چشمه كه از كوه دنا سرچشمه مي‌گيرد ، نماي طبيعي زيبايي را به وجود آورده است. آب و سرسبزي درختان پيرامون اين چشمه ، فضاي مناسبي براي گذراندن اوقات فراغت و تفريح فراهم آورده است.
هفت چشمه (یاسوج)
در دهستان مارگون ، محلي به نام هفت چشمه وجود دارد كه از آب آن ، آبشارهاي ديدني و زيبا به وجود آمده است. اين چشمه ، موقعيت مناسبي براي ايجاد تفرجگاه دارد. اين چشمه در روزهاي تعطيلي به ويژه تابستان ، پذيراي تعداد زيادي از اهالي شهرستان‌هاي ياسوج ، لنده ، سيسخت و مسافراني ازاستان‌هاي فارس ، اصفهان و چهارمحال و بختياري است.
چشمه خارکلون (یاسوج)
اين چشمه در ۱۵ کيلومترى ياسوج واقع شده و داراى محوطه‌اى پوشيده از درختان بلوط است. مکان چشمه براى احداث کمپينگ ، اردوگاه و تأسيسات تفريحى نيز بسيار مناسب مى‌باشد
غار نول (یاسوج)
اين غار در كوه گل در 20 كيلومتري سيسخت واقع شده است. غار نول 80 مترطول چند تالار پلكاني و انشعابات مختلف دارد كه از لحاظ جهانگردي و زمين‌شناسي حائز اهمّيت است. دهانه غار 3 متر ارتفاع دارد. سقف و بدنه آن از سنگهاي آهكي و قنديل‌هاي زيبايي پوشيده شده است. در عمق غارچند چشمه وجود دارد كه آب زلال و خنكي از آنها جاري است. دخالت‌هاي انساني پيرامون چشمه‌سارها وقنات‌هاي اطراف اين غار بيانگر استفاده از غار در دوره‌هاي گذشته و اخير است. بنظر مي‌رسد اين غار در گذشته به عنوان پناهگاه موقتي مورد استفاده قرار گرفته است.
غار مس (یاسوج)
این غار در محل «خونگاه» آب سیاه بویراحمد واقع شده است و دهانه‌های متعددی دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهند كه در روزگار ساسانیان، از این غار مس و كبالت استخراج می‌كردند و اكنون نیز در دست بررسی اداره معادن و فلزات است.
اشکفت دو فیری (یاسوج)
اين اشكفت كه يك غار طبيعي است با ساختماني برجامانده از دوران‌صفويه ، در شمال روستاي بن زرد ياسوج واقع شده است و حائز اهميت جهانگردي و تاريخي است.
تنگ سرخ (یاسوج)
در ۳۵ کيلومترى سپيدان، از سمت ياسوج، سمت چپ جاده (پيش از پاسگاه سرخ)، محل مناسبى براى منطقهٔ تفرجگاهى وجود دارد که به تنگ سرخ معروف است. اين تنگه از طريق جادهٔ ارتباطى آسفالته سپيدان به شهر ياسوج متصل است.
تنگ تیزاب (یاسوج)
تنگ تيزاب كه در نزديكي جاده آسفالته سپيدان – ياسوج قرار دارد ، ازتفرجگاه‌هاي معروف استان است. اين محل سرسبز و زيبا ، از اوايل ارديبهشت تا آذر، تفرجگاه گروه كثيري ازمردم استان‌هاي فارس و كهگيلويه و بويراحمد است كه به اين محل مسافرت مي‌كنند. اين تفرجگاه داراي برق ودسترسي آسفالته است و در فصول بهار و تابستان با كمپ‌هاي صحرايي تجهيز مي‌گردد.
تنگ براق (یاسوج)
اين تنگ در مسير جاده سپيدان – ياسوج ، نزديك به تنگ تيزاب واقع شده است .اين تفرجگاه داراي جاذبه چشمگيري است و به ويژه از نظر ورزش كوهنوردي ، اهميّت فراوان دارد. اين تنگ پوشش گياهي بسيار مناسبي دارد كه زمينه مطلوبي را براي بهره‌برداري تفرجگاهي فراهم كرده است.
تنگ گنجه ای (یاسوج)
دارای جاده دسترسی آسفالته اصلی می باشد وفصول بهار وتابستان بهترین زمان استقبال از گردشگران عزیز در این مکان می باشد دردره ای میان کوههای سر به فلک کشیده وپوشیده از جنگلهای تنومند بلوط وچنار که دره ای زیبا وسحر انگیز از خلقت بی انتهای پروردگار نقاشی کرده قرار گرفته است که آواز خوش پرندگان همراه شرشر جریان رودخانه وهوای لطیف وخنک آرامش بخش روح انسان می باشد در این جاذبه های بسیار طبیعی که اردوگاه تفریحی وامکانات اقامتی کوتاه مدت مهیا شده است در فصول بهار وتابستان جاذبه خاص خود را دارا بوده ودر فاصله 16 کیلومتری شمال شهر یاسوج در مسیر جاده یاسوج به سی سخت واقع شده است.
تنگ مهریان (یاسوج)
در یک کیلومتری مسیر یاسوج به اصفهان چشم اندازی زیبا و طبیعی چشم هر مسافری را می‌نوازد که به تنگ مهریان معروف است.
در این مکان رودی با کش وقوس و پیچیدگی خاص با رنگ آمیخته به سبز و فیروزه‌ای، در دره‌ای نه چندان عمیق انگاری فرش سبز مواجی را به نمایش گذاشته‌است. درختان زیبایی اطراف این رودخانه سر خم کرده‌اند، گو عاشقانی هستند که به ستایش این فرش فیروزه‌ای می‌پردازند.
امامزاده‌ای به نام امامزاده شاه حسن در این منطقه وجود دارد که پذیرای زایران در این منطقه‌است.
در این منطقه درختها کج و معوج درکنار هم قرارگرفته‌اند، آب زاییده از برف که در منطقه کاکان میگذرد، مسیری جدا از رود مهریان را طی می‌کند. اگرچه راهسازان برای ایجاد جاده‌های عریض دراین منطقه به مسطح کردن تپه‌ها پرداخته‌اند اما درختهای استوار بر تپه‌ها را بر روی پشته‌های کوچک مخروطی شکل نگاه دارند و ویران نکنند.
تنوع درختانی نظیر سپیدار، بلوط، افرا، چنار، کاج، انگور وحشی و بنه در تنگ مهریان از ویژگی‌های این منطقه‌است.
تنگه مهریان در زمستان هم محل رفت و آمد علاقه مندان به اسکی است. این تنگه دراین فصل همچنین شاهد تشکیل یخی بزرگ برروی صخره‌ای مقابل بارگاه امامزاده حسن است که این توده یخ روز شصتم زمستان شکسته شده و روز هفتادم (حدود دهم اسفندماه) با صدایی که کیلومترها شنیده میشود، از صخره فروریخته و مژده بهار می‌دهد. آب زلال و شفاف رودخانه مهریان که بخشی از آن از چشمه‌های تنگ معروف به کبوتری است پس از طی مسیر به رودخانه بشار یاسوج و رودخانه کارون در استان خوزستان می‌ریزد.
تنگ تامرایی (یاسوج)
این تنگ در 50 کیلومتری غرب یاسوج در مسیر جاده دهستان سپیدار واقع شده است ودارای آبشاری زیبا وحوضچه های فراوان وخزه های زیبا می باشد. همچنین دارای اشکفتی است که آب از بالایی آن به پایین سرازیر می شود ومنظره ای بسیار زیبا می آفریند. بهترین فصل بازدید گردشگران عزیز از ابتدای بهار وتابستان است.
آب نهر (یاسوج)
فاصله تا شهر سی سخت 17 کیلومتر
در چشمه آب نهر کاکان ، بانگ و خروش چشمه ها و آب ها بر دامنه و شیب این منطقه شنیدن ترنم این منطقه است .
چشمه آب نهر رودخانه کوچکی است که از دل سنگ ها شکوفا شده و بر دامن سرسبز جاری شده است .
آب چشمه بسیار خنک و گوارا است که آب زندگانی رنگ و بویی از این چشمه را دارد.
چشمه آب نهر جزو مناظر زیبا و تفریحی استان به شمار می رود که در تقویم گردشگران از جایگاه خوبی برخوردار است.
سد شاه قاسم (یاسوج)
سد شاه قاسم يكي از سدهاي خاكي جنوب كشور ايران مي باشد .
اين سد خاكي در 15 كيلومتري جنوب ياسوج محل مناسبي براي قايقراني و ورزش هاي آبي است و يكي از مكان هاي ديدني و توريستي محسوب مي شود
دریاچه کوه گل (یاسوج)
درياچه كوه گل در شمال شهرستان بويراحمد و در شمال شرقي شهرتوريستي سي سخت در دهانه انبري گردنه مشهور بيژن و در كنار تپه‌هاي كوه گل واقع شده است. محل استقراردرياچه يكي از زيباترين نواحي استان است كه در فصل بهار و تابستان از انواع گل‌هاي شقايق و گياهان وحشي وهمچنين آويشن خوش عطر كوهستاني مملو مي‌شود. در فصل تابستان ، تجمع پرندگان مهاجر همراه با پرندگان بومي در سواحل و كنار درياچه ، زيبايي حيرت‌انگيزي پديد مي‌آورد. از پرندگان مهاجري كه در دامن اين درياچه اتراق مي‌كنند ، مي‌توان به انواع مرغابي و اردك كله سبز، لك لك ، حواصيل ، درنا ، خروس كولي و چنگر اشاره كرد.
دریاچه ی مورد زرد زیلایی
اين درياچه ، در ارتفاع 2180 متري از سطح دريا در جنوب لردگان ، نزديك مرز استان خوزستان و در 180 كيلومتري شمال غربي ياسوج واقع شده است. آب اين درياچه ازارتفاعات تنگ سيب و كوههاي داربري سرچشمه مي‌گيرد و پس از طي مسافتي حدود 10 تا 15 كيلومتر به درياچه برم مور زرد سرازير مي‌شود. چشمه‌هاي متعددي نيز در اطراف درياچه مي‌جوشند. وسعت درياچه مورزرد زيلايي بيش از 35 هكتار برآورد شده است و ارزش ديداري فراوان دارد.
تالاب برم شیر (یاسوج)
اين تالاب با 5000 متر مربع مساحت ، در دره تنگ شير بويراحمد واقع شده است. اين ناحيه از قابليت تفرجگاهي جالبي برخوردار است و مي‌تواند به محيطي مناسب براي گذران اوقات فراغت تبديل شود. چشم‌انداز و پيرامون تالاب جذاب و بسيار ديدني است.
منطقه ی حفاظت شده ی دنا (یاسوج)
يكي از زيباترين نواحي طبيعي استان منطقه حفاظت شده دنا است كه از تنوع گياهي وجانوري ممتازي برخوردار است. منطقه كاملاً كوهستاني داراي قلل بلند ، ديوارهاي عظيم و دره‌هاي عميق است.در شرق دنا گردنه تاريخي (بيژن) قرار دارد و مرزهاي شمالي ، غربي و جنوبي آن را رودخانه‌هاي (ماربر) و (بشار) احاطه كرده‌اند. كوههاي دنا كانون ذخيره منابع آب رودخانه‌هاي متعدد و دامنه‌هاي آن نيز مظهر چشمه‌هاي كوچك و بزرگ است. منطقه حفاظت شده دنا از نظر تنوع گونه‌هاي گياهي بسيار غني است و با توجه به‌مجموعه درختان و گياهان جنگلي ، مرتعي ، دارويي ، خوراكي و تزئيني ، سرمايه ژنتيكي با ارزشي به حساب مي‌آيد. گونه‌هاي مختلف گياهي منطقه عبارتند از، بن ، كيكم ، ارژن ، زالزالك ، شن و ارژن و بلوط. حيات وحش دنا معرف سيماي متنوع جانوري زاگرس است. خرس‌هاي قهوه‌اي بزرگ ، انواع عقاب ، پلنگ و گرگ و انواع‌گربه‌هاي وحشي ، شاهين ، كبك ، هما ، سنگ چشم و… از جمله گونه‌هاي جانوري منطقه حفاظت شده دنا است.
پیست اسکی کاکان (یاسوج)
این پیست در یکی از مناطق بکر کوهستانی یاسوج جنب منطقه آب نهر کاکان به فاصله 18 کیلومتری شهر یاسوج واقع شده است که طول این پیست 600 متر و عرض آن 1500 و همچنین دارای خوابگاه و رستوران است و بهترین و جالبترین تفریح در فصل زمستان برای خانواده ها به شمار می آید.
ارتفاع ۲۶۰۰ متر
طول مفيد پيست ۶۰۰ متر
عرض مفيد پيست ۱۵۰۰ متر
نوع دستگاه بالابر: تله‌اسكي بشقابي
تسهيلات: خوابگاه و رستوران
فصل برفي: از اوايل دي‌ماه تا اواخر اسفندماه
بيشينه عمق برف: ۳/۵متر
كاكان داراي 15 روستا مي‌باشد به مركزيت روستاي منصورخاني و پيست اسكي كاكان در 7 كيلومتري كاكان قرار دارد و روستاي عباسعليخاني يكي از روستاي كاكان مي‌باشد.
کوه اشکر (دهدشت)
كوه اشكر در فاصله 55 كیلومتری جنوب شرقی دهدشت و غرب روستای سرآستانه قرار گرفته است. ارتفاع این كوه حدود 2920 متر است. این كوه جنگلی سرچشمه رودخانه طسوج است. این كوه از شمال غربی به كوه ساورز متصل میشود و رودخانه پیچاب، دامنه شرقی و جنوبی آن را دور می‌زند.
کوه البرز (دهدشت)
كوه البرز در فاصله 54 كیلومتری جنوب شرقی دهدشت و جنوب شرقی روستای سرآستانه قرار گرفته است و 2977 متر ارتفاع دارد. این كوه جنگلی سرچشمه رودخانه شیو و رودخانه پیچاب است و از شمال شرقی به كوه مادون كره متصل میشود و رودخانه پیچاب از دامنه غربی آن میگذرد.
کوه نیل (دهدشت)
این كوه در فاصله 30 كیلومتری شمال شرقی دهدشت و شرق روستای آب ماهی شهرستان كهگیلویه قرار گرفته است. ارتفاع این كوه در حدود 3415 متر و سرچشمه رودخانه‌‌های تغار، آب اسبكی، مارون و لوداب میباشد. این كوه از دره رودخانه ماران واقع در شرق روستای اندرون شروع شده و تا راه روستایی دهدشت به لوداب از شمال غربی به سوی جنوب شرقی به طول 43 كیلومتر و با عرض بین 10 تا 15 كیلومتر كشیده شده و دامنه‌های آن را جنگلهای بلوط پوشانیده است.
سایر كوه‌های استان كهگیلویه و بویراحمد عبارتند از:
پازنان، پر اشكفت، پشه دون، پنبه، دو بند، دو پشته، دو رشك، دو گوش، گل گیلك، مهتو، نخجیر جوكار، آب گل، آبگرم كوه، پر آب گندی، خربل، كنار، كهی، گچ، گچ هوس، گرینگه، مرین، میشو، تل محفظ، اشكر، سفید، سیاه، سیاه كوه، گوراب، كلمه، نومبول و … كه هر یك از آنها در فصل بهار و تابستان سرسبز و زیبا و در فصل زمستان كوهستانی پر برف و مساعد ورزش‌های كوهستانی است. از آنجایی كه تعداد زیادی از روزهای آفتابی در زمستان‌های این استان شرایط مناسبی را برای بهره‌‌برداری از ورزش‌های كوهستانی به ویژه كوهنوردی و اسكی فراهم می‌آورد، لذا قابلیت توسعه این گونه ورزش‌ها چشمگیر و قابل توجه است.
رودخانه آب شور (دهدشت)
طول این رودخانه 45 كیلومتر و ارتفاع سرچشمه آن از سطح دریا 2050 متر است. این رودخانه از دامنه كوه‌های «دل مهتو» و «تنگ یا سیلوم»، در 40 كیلومتری شمال شرقی دهدشت سرچشمه میگیرد و از طریق دره لاش به سوی شمال غربی روان میشود. پس از طی حدود 15 كیلومتر، كوه سیلوم را دور زده و از طریق دره جنوبی كوه باسوری و دره شمالی كوه پنبه به سوی روستای كان مسی روان میگردد.
در این روستا، این رودخانه با یك ریزابه كوچك شمالی مخلوط میشود و به نام رودخانه سوررو به جنوب سرازیر میشود و ضمن عبور از منطقه لاش، روستای دلی‌یك را سیراب می‌‌سازد و از دره شرقی كوه سیل سیلك به سوی جنوب شرقی روان میشود و بالاخره در غرب روستای اندرون به رودخانه مارون می‌پیوندد.
رودخانه تغار (دهدشت)
طول این رودخانه 40 كیلومتر و ارتفاع آن از سطح دریا 2000 متر است. این رودخانه از دامنه شمالی كوه چست خوار در 37 كیلومتری شرق دهدشت سرچشمه میگیرد و به نام آب اسبكی رو به شمال غربی جریان می‌یابد و پس از مخلوط شدن با دو ریزابه جنوب شرقی، از كنار روستاهای عزیزی بالا و خلیفه و دلیاسیر میگذرد و با ورود به دره جنوبی كوه سیاه به رود تغار تغییر نام می‌دهد. پس از عبور از جنوب روستای دلی پیر محمود از شرق القچین بالا گذشته و به سوی روستاهای شیراز و اسكندری روان میگردد. در روستای شیراز با یك ریزابه بزرگ شرقی درهم می‌آمیزد و در 2/5 كیلومتری شمال غربی روستای گرداب با یك ریزابه بزرگ كه از شرق دهدشت عبور می‌كند، مخلوط میشود و در یك كیلومتری جنوب روستای مزبور به رودخانه خیرآباد می‌پیوندد.
رودخانه قلات (دهدشت)
طول رودخانه قلات 45 كیلومتر و ارتفاع سرچشمه آن از سطح دریا 1950 متر است. این رودخانه از دامنه كوه‌های سفید كوه و تنبلان در 57 كیلومتری جنوب شرقی رامهرمز سرچشمه میگیرد و از طریق تنگ سندان به سوی جنوب غربی سرازیر میشود.
در 2 كیلومتری جنوب شرقی روستای قلعه مامبی تغییر مسیر می‌دهد و به سوی جنوب شرقی جاری میشود و ضمن عبور از كنار روستاهای شاه‌ولی، چهگاه و پای تاوه با ریزابه‌های متعددی كه از شمال و غرب سرچشمه گرفته‌اند مخلوط میگردد. در روستای جان خانی در 32 كیلومتری شمال غربی دهدشت به رود مارون می‌پیوندد.
چشمه بلقیس (دهدشت)
باغ چشمه بلقیس چرام کهگیلویه گستره ای پردرخت است که در آغوش حصارهای کوتاه سنگی جای گرفته است. باغی است در دره ای پیر که بیدهای مجنون را درون و گرداگرد خود سال هاست با زیبایی خویش حیران کرده است. بوی نشای شالیزارها، چرام را دربر گرفته است و روستای کوچک قنبرآباد در کنار کشتزارها رخ می نمایاند. جاده پیچ در پیچ ما را به باغ بزرگ و زیبای چشمه بلقیس می رساند. باغ بزرگ بر تپه و در قلب چشمه خروشان بلقیس قرار دارد. درختان سرو، انار، لیموترش و شیرین، سیب، بید مجنون، انگور و نخل‌های تزئینی و گیاهان متنوع دیگر، مجموعه پیچیده و شگفت انگیزی را فراهم آورده که آدمی را به این فکر وا می دارد که سازنده آن از تمام نقاط، نقبی به گیاهان زده است. دهانه کوه شمالی در چرام، پذیرای باغ پر از نخلی است که چشمه بلقیس را در جویبارهای مشبک و با اصول معماری جالب توجه در خود دارد. نهرها پس ازگذر از جای جای باغ و تراوش خنکای خود به گردشگران، به استخری به وسعت۱۰ متر و ارتفاع ۱/۵ متر می ریزد. نهرهای بزرگ با معماری سنتی خاص و پس از ریزش در استخر، دشت پر عطش چرام را سیراب می کند. باغچه ای به شعاع ۴ متر در درون حوض آب، نشان از هنرمندانه‌ترین صنعت ساخت بشر است. هیچ مسافری دلزده نمی شود و چرامی ها، خود بیش از سایرین هوای پاک و مهربان چشمه بلقیس افسونگر را به شش‌ها فرو می برند. امروز چشمه بلقیس کهگیلویه با قدم هایی استوار و وفادار به وطن خود، میزبان هزاران گردشگر است که امید است با دست هایی پر از سبد هوای پاک و روحی پرطراوت به سرپناه خود برگردند. چشمه بلقیس ۳۸ هزار و ۹۶۰ مترمربع وسعت دارد و به گفته اهالی منطقه در اواخر دوره ساسانی و اوایل دوره اسلامی توسط زنی به نام بلقیس احداث شده است. باغ فعلی چشمه بلقیس در اوایل دوره پهلوی احداث شده است.این مکان در روزهای خوب سال پذیرای میهمانان از استانهای خوزستان و فارس و بوشهر می باشد.
غار پیر زن (دهدشت)
اين غار در «قلعه دختر» دهدشت در ديواره‌اى به طول ۳۰ متر قرار دارد. درون غار تاکنون شناسايى نشده است و به سبب صعب‌العبور بودن مسير آن، در گذشته راه‌هايى به وسيلهٔ دست به درون غار درست شده بود که با گذشت زمان از بين رفته است.
غار آب کناری (دهدشت)
اين غار در کوه «خيص» دهدشت واقع شده و داراى دو دهانهٔ بزرگ ورودى است. چشمهٔ آب گوارايى در قسمت اول غار وجود دارد که آب آن مورد استفادهٔ ساکنان پيرامون غار قرار مى‌گيرد. کليهٔ انشعابات درون غار مسدود و بسته مى‌باشد. اين غار در سال ۱۳۶۶ به وسيله هيأت کوهنوردى شهرستان کهگيلويه و بويراحمد کشف شده است.
غار کبوتر (دهدشت)
این غار در محلی به نام «تراب» در لنده دهدشت واقع شده كه نیمی از دهانه ورودی آن در داخل رودخانه «مارون» قرار دارد. غار دارای دو تالار نسبتاً بزرگ است. این غار 150 متر عمق و انشعابات متعددی دارد كه عبور از آنها مستلزم وسایل فنی كافی است. غار كبوتر در سال 1367 به وسیله آقای غلامرضا حق بین كشف شده است.
غار نزل (دهدشت)
چاه نزل (nezel)که در 45 کیلومتری جاده دهدشت باغچه سادات در پشت کوه نور در منطقه جوی خانه واقع شده است.شامل دو حلقه چاه طبیعی است که محل جمع شدن سیلاب های عظیم زمستانی و آب ناشی از ذوب برفهای این منطقه می باشد.چاه شمالی نزل دارای دهنه ای به قطر 5 متر و عمق بیش از 60 متر می باشد که توسط آب راه های کوچکی به چاه جنوبی که در فاصله ای حدود 30متری آن قرار دارد متصل می شود.چاه جنوبی که دارای چند دهنه به قطر های 10،15و5 مترمیباشد که عمیق ترین طول آن حدود 70متر می شود.به گفته بعضی از شاهدان محلی درون این چاه ها بصورت غار ادامه دارد که جای بررسی بیشتر و تخصصی تر دارد.
قسمت اعظم این اثر زیبای طبیعی به دلیل عدم بررسی زمین شناسی هنوز نا شناخته مانده وجا دارد که توسط زمین شناسان و غار نوردان مورد بررسی و مکاشفه هرچه بیشتر قرار گیرد.که مطمعنا به کشف زوایای پنهان زیادی از این غار منجر می شود.
دهدشت قدیم (دهدشت)
شهر قدیم دهدشت در ضلع جنوبغربی دهدشت جدید و با مساحتب بالغ بر ۳۰ هکتار می باشد که دارای معماری بی نظیری از ادوارباستانی گذشته می باشد و بیانگر سلیقه معماران این دیار از سده پنجم هجری تا صفوی می باشد . این شهر دارای اجزای مختلفی چون بانک ( تجارتخانه ) ُ کاروانسرا ، حمام ، ارگ ( حصار)و چندین مقبره امامزاده از دوره های اسلامی می باشد . هر چند بنیاد شهر را به دوره ساسانی نسبت می دهند ولی آثار به دست آمده از این شهر نشان می دهد که شهر با مطالعات کنونی که بر روی آن انجام گردیده بنیادش به سدهد پنجم هجری قمری می رسد و اوج رونق شهر مربوط به دوره صفوی می باشد . در این دوره با توجه به رونق تجارت و قرار گرفتن این شهر بر سر راه کاروانهای تجاری که از اصفهان و شیراز و دیگر نقاط برای تجارت به بنادر خلیج می رفتند قرار داشته محل مناسبی برای تبادل کالا و همچنین خریدو فروش کالاهای دیگر بوده است . با توجه به اینکه این منطقه به لحاظ جغرافیایی دارای اهمیت سوق الجیشی بوده و همیشه در اعصار گوناگون محل شکل گیری شورش ها بر علیه حکومت مرکز و یاغیان دیگر بوده است و حتی دروازه ورود به استان فارس و تخت جمشید در دوره هخامنشیان بوده که آخرین تلاش برای شکست اسکندر توسط آریوبرزن در این منطقه انجام گرفته است باعث شده تا همیشه توجه حاکمان را به خود جلب کند . در اواخر دوره صفویه با شورش اقوام کوهستانی این منطقه و غارت شهر توسط اینها شهر دیگر روی آبادی به خود ندید و سکنه تجار این شهر به دیگر استانها مهاجرت کردند و در کمتر شهری از ایران است که تجار و مهاجرین دهدشتی در آن در پایان دوره صفوی مستقر نشده باشند و اگر این مهاجرت ها و غارت ها نبود چه بسا که امروزه این شهر و مردم در چنین وضعیتی به سر نمی بردند .
لنده (دهدشت)
لنده در فاصله 22 كیلومتری شمال غربی دهدشت در یك ناحیه دشتی میانكوهی قرار گرفته است و رودخانه مارون از 5 كیلومتری جنوب آن عبور می‌كند. ارتفاعاتی اطراف لنده را احاطه كرده‌اند. «تنگه سیم یك» در دژ كوه در 11 كیلومتری جنوب غربی لنده قرار دارد.
آب و هوای لنده گرم و خشك است. مردم لنده به زبان لری سخن می‌‌گویند و پیرو مذهب شیعه اثنی عشری هستند. اقتصاد لنده بر پایه كشاورزی و دامداری و صنایع دستی شكل گرفته است.
از لحاظ تاریخی از وجه تسمیه لنده اطلاعی در دست نیست ولی به دلیل وجود آتشكده‌ای بر بالای دژ كوه می‌توان قدمت آن را به دوران پیش از اسلام نسبت داد. از مهم‌ترین آثار تاریخی و مذهبی لنده می‌توان به آتشكده ساسانی، قلعه لنده و یك مسجد قدیمی اشاره كرد.
دریاچه مورزرد (دهدشت)
فاصله تا شهر یاسوج: 125
دریاچه مور زرد زیلایی ، آیینه گردان عروس زیبای طبیعت این منطقه است . این دریاچه وسیع از زیبا ترین جاذبه های استان می باشد که در چهار فصل میزبان گردشگران است .
این دریاچه در میان جنگل های بلوط و زالزلک دیده و به جهان گشوده تا دیده ی هر بیننده ای را مجذوب خود کند .
سفر به دریاچه مور زرد ، سبزی جاودانه ای را در ذهن مسافرانش ابدی می کند .
تالاب برم الون (دهدشت)
این تالاب در موقعیت جغرافیای 31 درجه و 1 دقیقه شمالی و 50 درجه و 18 دقیقه شرقی در استان کهگیلوییه و بویراحمد قرار دارد.در 40 کيلومتري شهر ليکک بهمئي ، دهستان سرآسياب يوسفي واقع شده است . آب آن دائمي است و ارتفاع آن از سطح دريا 1100 متر مي باشد . مساحت اين درياچه 15 هکتار و حداقل عمق آب آن 12 متر و حداکثر 30 متر مي باشد . برم هاي کوچک و فصلي ديگري همچون برم علي داد ، دره صحه در زيلايي ، برم مداب در شرق ياسوج در دهستان کاکان ، برم کوه گل سي سخت و برم دلي پيروزک در شهرستان بويراحمد و برم گراب ديشموک ، برم کهکزک ، برم شرابگروه در سرفارياب در شهرستان کهگيلويه و برم خوني شاه بهرام در شهرستان گچساران وجود دارند که مجموعاً به همراه 160 چشمه و16 قنات و تعدادي چاه عميق و نيمه عميق منابع آب استان را تأمين مي کنند . این تالاب شکلی شبیه به هلال ماه دارد.
تالاب الوان در 80کيلومتري شمال غربي دهدشت مرکز شهرستان کهگيلويه و در دامنه تپه ماهورهاي گچي قرار دارد. اين تالاب که ارتفاع آن از سطح دريا حدود يک هزار و 100متر است داراي پوشش گياهي انواع پلانکتون هاي گياهي، ني، گز، زالزالک، خارشتر، پسته وحشي، بادام کوهي و ساير گونه هاي نادر گياهي مي باشد.
قلعه دختر (دهدشت)
ساخت اين گونه قلعه‌ها به دوره مهرپرستي ، خداي مادينه و فرشته باروري ايرانيان قديم مربوط مي‌شود. قلعه‌هاي دختر معمولاً جايگاه آتشكده‌هاي بزرگ و كوچكي بوده‌اند كه به فرشته باروري اهدا شده‌اند. بسياري از آنها در نواحي مختلف استان به همين نام معروف شده‌اند. از جمله اين قلاع مي‌توان به قلعه دختر دشمن زياري ، قلعه دختر كلانك تراب ، قلعه دختر امامزاده ، قلعه دختر گودسرخ و…اشاره كرد.
آرامگاه امير لالپا (دهدشت)
به فاصله 35 كيلومتري جنوب شرقي كهگيلويه درميان دو رشته كوه موازي ، يك گورستان تاريخي وجود دارد كه به دلي مهربان يا مهرگان معروف است. كنار گورستان جديد و قديم آن تعدادي سكه مربوط به شاهان ايلامي خوزستان به دست آمده است. اين آرامگاه نيز در آنجا قرار دارد كه به نام (امير لالپا) معروف است و به يكي از امراي خاندان اتابكان بزرگ به نام جمال‌الدين عمر لالپا تعلّق دارد. بناي اين آرامگاه چهارگوش است و با سنگهاي منظم تراشيده ساخته شده است.
تل گرد (دهدشت)
تل گرد تپه‌ای باستانی است كه امروزه در مركز شهر چرام قرار دارد كه از آن در اسناد دوران قاجار، با عنوان «تل گرد چرام» و «قلعه تل گرد» نام برده شده است. بر سر این تل قلعه‌ای بنا شده كه سبك معماری آن به دوره قاجاریه مربوط است و دارای دیوارهای بلند، برج‌های دیده‌بانی، انواع گچ‌كاری و … میباشد.
تل گبر (دهدشت)
این تل كه پیشینه آن به دوره پیش از تاریخ مربوط است، در مركز شهر چرام واقع شده و با دیگر آثار تاریخی منطقه چرام و دهدشت قابل مقایسه است. حفاری و كاوش باستان‌شناسی در این منطقه می‌تواند حقایق تاریخی زیادی را از گذشته منطقه چرام مشخص سازد.
تل چگاه (دهدشت)
این تل در مسیر باشت به چرام، در شمال شهرستان كهگیلویه واقع شده است. این محل به فاصله 37 كیلومتری باشت، از درختان بلوط پوشیده است، آن گونه كه چشم‌انداز جنگلهای انبوه آن، جنگلهای مناطق شمالی كشور را یادآوری می‌كند.
این محل به دلیل بی‌توجهی با خطر انهدام گونه‌های جنگلی و جانوری روبه‌روست. در صورتی كه حفاظت و مدیریت مناسب، این ناحیه را به یكی از تفرجگاه‌های منطقه تبدیل خواهد كرد كه از نظر تاریخی واجد ارزش است.
، آبشار بهرام بیگی (دنا)
آبشار بهرام بیگی دنا E06 51 N01 31 آبشار بهرام بیگی از آبشارهای بسیار زیبا و مهم در ناحیه جنوبی کوه دنا بوده و با ارتفاع حدود ۳۰ متر در حد فاصل جاده پاتاوه و لوداب در ۹۵ کیلومتری شهر یاسوج قرار گرفته است. در اطراف این آبشار دشت های سرسبز و جنگل های بلوط ناحیه لوداب خودنمایی می کنند. گیاهان دارویی در دامنه کوه های منطقه به وفور یافت می شوند. رویش گل های چون چویل، خاری، درمه، آویشن و پونه کوهی و ده ها نوع گل و گیاه خوشبوی دیگر از آثار نقاش طبیعت در این منطقه است. نواحی اطراف این آبشار، جزو بخشداری مارگون می باشد که با آبشار مارگون در شرق یاسوج متفاوت است. شهرستان دنا، از شهر سی سخت و سه بخش مرکزی، پاتاوه و کبکیان تشکیل شده و عمده ترین منابع آبی آن، رودخانه کبکیان، رودخانه خرسان، رود احمد غریب، نهر بهرام بیگی و نهر شبلیز هستند. از ارتفاعات مهم این شهرستان نیز قله دنا یا دینار به ارتفاع ۴۴۰۹ متر را می توان نام برد که نهمین قله مرتفع ایران بوده و شگفتی های این کوه باعث شده، هر ساله تعداد زیادی کوهنورد از سراسر کشور و سایر نقاط جهان برای فتح آن و سایر قلل همجوار به شهرستان دنا وارد شوند. از دیگر ارتفاعات مهم این شهرستان می توان به ارتفاعات شوروم، کوه سیوک و سیاه کوه اشاره کرد.
، آبشار منج (دنا)
آبشار منج نیز از آبشارهای طبیعی و معروف شهرستان دنا محسوب می شود. این آبشار فصلی در منطقه سادات محمودی در شصت کیلومتری شمال غرب یاسوج و در نزدیکی روستای منج(مونج) واقع است و مسیر دسترسی به آن از پاوه، باک، بنستان و دژک می باشد.
غار یخی (دنا)
غار یخی که در خط الرأس مرکزی رشته کوه دنا واقع گردیده یکی از جاذبه های گردشگری در زمینه کوهنوردی است. این غار در ارتفاع 3850 متری از سطح دریا بین دو قله معروف بیژن و قاش مستان از سری قلل دنا قرار دارد. درون غار ستونی از یخ به ارتفاع 10 متر و قطر 4 متر دیده میشود. پایین تر از آبشار، گنبدی یخی که از ریزش آب سقف بوجود آمده قرار دارد. در انتهای غار دریاچه زیبایی مملو از قطعات یخ شناور مشاهده میشود که بسیار جالب است. بازدید از این غار به دلیل انبوه یخچال در این منطقه در اواخر فصل بهار و اوایل تابستان انجام میشود که احتیاج به وسایل فنی دارد و بدون طناب، ورود به این غار غیرممکن است. بهترین و زیباترین مسیر رسیدن به غار از مسیر سی سخت میباشد. غار یخی یکی از زیباترین غارهای ایران است که در مرداد سال 1346 کشف شده است. این غار سالانه پذیرای علاقمندان فراوانی از غارنوردان و کوه نوردان داخلی می باشد، ویژگی بارز این غار وجود قندیلهای یخی در تمام فصول سال خصوصاً فصل تابستان در دیواره های آن می باشد.
، دریاچه کوه گل (دنا)
این دریاچه در شمال شرقی شهر سی سخت ودر حدود 8 كیلومتری آن همچون نگین آبی انگشتری كه اطراف آن را گلهای زرد نرگس، بنفشه وزنبق قرار گرفته یكی از استعدادهای با القوه ای است كه با سرمایه گذاری وتوجه به توانایی های این جاذبه گردشگری می توان آن را به استعدادهای بالفعل در آورد. این دریاچه كه در ارتفاعات دامنه نزدیك به قله كوه گل دنا واقع شده دارای جاده دسترسی آسفالته تا اردوگاه بوده ودقایقی كوهپیمایی این جاذبه زیبای خدادادی قابل رویت وبهره برداری است. در ضمن بهترین فصل بازدید گردشگران عزیز فصول بهار وتابستان بوده وزیبا ترین موقع آن در اردیبهشت است.
، حاشیه رودخانه کریک در روستای کریک (دنا)
روستای کریک از توابع بخش مرکزی شهرستان دنا ، با مختصات جغرافیایی ۵۱ درجه و ۲۵ دقیقه طول شرقی و ۳۰ درجه و ۴۸ دقیقه عرض شمالی ، در ۱۵ کیلومتری جنوب غربی سیسخت و ۲۵ کیلومتری یاسوج قرار گرفته است. این روستا از اطراف به ارتفاعات بلند دنا محدود میشود . روستای کوهستانی کریک ، در حدود ۱۷۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد . آب و هوای این روستا، در فصول بهار ، تابستان و پاییز ملایم و مطبوع و در زمستان سرد و خشک است . رودخانه کریک از میان روستا عبور می‌کند و بر طراوت و شادابی فضای روستا می‌افزاید . روستای کریک یکی از قدیمی‌ترین روستاهای شهرستان دنا به شمار می‌رود . یکجانشینی در این منطقه ، به دوران قبل از مهاجرت آریایی‌ها به فلات ایران مربوط است . عبور شاهراه سلطنتی هخامنشی از ۱۵ کیلومتری کریک ، سبب رونق تجارت و رفت و آمد بیشتر در این ناحیه شده است . بیشتر درآمد مردم این روستا از فعالیت‌های زراعی، دامداری و باغداری تأمین میشود . گروهی از مردم روستا در بخش خدمات و تولید صنایع دستی اشتغال دارند . روستای کریک در یک ناحیة کوهستانی ، بر روی شیب ملایمی استقرار یافته است و بافت مسکونی متراکم دارد . اکثر خانه‌های این روستا عموماً یک طبقه و با دیوارهای ضخیم ساخته شده‌اند . در بافت قدیمی روستا واحدهای مسکونی دو طبقه و کوچک نیز وجود دارد . مصالح به کار رفته در ساخت خانه‌های قدیمی چوب ، خشت و گل است . روستای خوش آب و هوای کریک که در میان دره باصفای کریک و در مسیر دسترسی به منطقه ییلاقی و زیبای سیسخت واقع شده است، یکی از مسیرهای صعود به قله دنا محسوب میشود . از جمله جاذبه‌های مذهبی و تاریخی این روستا می‌توان به آرامگاه امامزاده عسگر و امامزاده اسحاق اشاره داشت . صنایع دستی روستای کریک مشتمل بر انواع قالی و گلیم با طرح‌ها و نقوش زیبا است .
، گردنه بیژن (دنا)
نام گردنه‌ای در کوه دنا، در بین شهرستان سیسخت از استان کهگیلویه و بویراحمد و منطقه پادنا از استان اصفهان قرار دارد ایران.
گردنه بیژن از نام یکی از سرداران ایرانی به نام بیژن گرفته شده است. که همراه با سربازانش هنگام عبور از این گردنه که بین دو قله تقریبا هم ارتفاع دنا قرار دارد برفگیر شد و همان جا در زیر خروارها برف نابدید شدند. از وسط این گردنه یک جاده خاکی می گذرد که سیسخت(استان کهگلویه و بویراحمد) را به پادنا(استان اصفهان)متصل می سازد. این جاده در نیمی از فصل پاییز و تمامی فصل زمستان به علت برفگیر بودن گردنه بسته می باشد. براى اطلاعات بيشتر به وبلاگ پادنا مراجعه كني
تنگ سولک (بهمئی)
این نقوش در ۱۲ کیلومتری شمال شهرستان بهمئی،در بخش مرکزی لیکک و در مسیر جاده تنگ ماغر بر صخره ای از کوهپایه های زاگرس واقع شده است و در تنگه سروک ۴ نقش برجسته وجود دارد که در آنها تاجگذاری چند پادشاه الیمائی به تصویر در آمده است ودر این نقش برجسته ها که بر روی ۴ قطعه سنگ جداگانه حجاری شده،۳۳ نقش انسان،۴ نقش اسب،۲ نقش حیوان درنده،۲ نقش حیوانی شبیه بزغاله و۳ نقش عقاب به چشم می اید مسیری که با عبور از آن می توان به محل نقش برجسته های تنگ سروک راه یافت،جاده باستانی سنگ فرش شده ای است،که محققین این محل را به محراب خدایان کهن و عبادتگاه شکوهمند اقوام عیلامی می دانند.از ویژگی های بارز نقش برجسته های تنگ سروک ، نمایش تصویر کامل انسانی است شبیه به نقش برجسته های بجای مانده از دوران اشکانیان.
، دریاچه برم الوان (بهمئی)
«دریاچه برم الوان» در 40 کیلومتری شهر لیکک، مرکز شهرستان بهمئی، دهستان سرآسیاب یوسفی واقع است. آب آن دائمی و ارتفاع آن از سطح دریا 1100 متر است. مساحت این دریاچه 15 هکتار و حداقل عمق آب آن 12 متر و حداکثر 30 متر است. در داخل و پیرامون این تالاب گونه هایی از آبزیان و پرندگان آبی از جمله مرغ ماهی خوار، غاز و اردک زندگی می کنند. – به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه کهگیلویه و بویراحمد، این دریاچه در موقعیت جغرافیای 31 درجه و 1 دقیقه شمالی و 50 درجه و 18 دقیقه شرقی استان کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد
غار نی نه (گچساران)
اين غار در سينه کوه خاييز در مرز کهگيلويه و بويراحمد خوزستان و در ارتفاع ۷۲۰ مترى از سطح دريا واقع شده است. وجه تسميه غار توسط بوميان محلى از منطقه نى‌زارى که در پائين دست آن وجود دارد گرفته شده است. اين غار که در سال ۱۳۶۶ کشف شد، چهار تالار دارد که بزرگترين آن داراى ۵۰ متر طول و ۲۵ متر عرض مى‌باشد. طول غار نى‌‌نه ۶۰۰ متر، عرض متوسط آن ۱۵ متر و ارتفاع دهانهٔ آن ۸ متر است.
، چشمه آب گرمو (گچساران)
اين چشمه كه در نزديكي امامزاده بي بي گچساران واقع شده، محوطه‌اي مناسب براي‌راه اندازي تأسيسات و حمام‌هاي بهداشتي براي آب درماني است. تاكنون از امكانات موجود اين محل استفاده‌قابل توجهي به عمل نيامده است.
بیدشاهی/ویکی پدیا / بشارنیوز
با سلام خدمت نویسنده ومحقق این موضوع بفرمایید به ابشار معروف کمر دوغ کوه سبزمیر که بعد از دنا به قول کارشناسان بیشترین ارتفاع را دارد تنگ آسیاب چشمه بزرگ سر اشار های نکردی این مناطق همه در بخش طیبی سردسیر واقع شده بهتر بود بیشتر تحقیق میکردی رود سمه در منطقه بهمئی سردسیر کوه مشهور غارون که کرفس آن زبانزد مردم منطقه میباشد کوه دل افروز منطقه خوش آب هوای دلی کما که همگی در کهگیلویه واقع شده اشاره ای بشود بهتر می باشد
ببخشیددر متن ذکر شده نام چشمه درست تایپ نشداصلاح میکنم چشمه بزرگ سرکورکی
شهرستان دنا هم درکویر لوت واقع شده و هیچ جاذبه ای ندارد و هر چه هست از بویراحمد هست
تا کور شود ه
ر انکه نتواند دید
متاسفانه نويسنده معلوم نبود كيست اما هركي هست آبكي نوشته مثلا آب نهر در ياسوج است نه سي سخت و آب سپاه در دنا است نه ياسوج ويا اصلا ما شهرستان سي سخت نداريم بلكه شهرستان دنا داريم و گردنه بيژن بين شهر سيسخت و ….است از خيلي از جاها خبر نداشته و نيز بعضي جاها را هم اغراق كرده در كل مشكوك ميزند
پس چرا به عظمت پل بریم که قدمت هزارساله دارد وسنبل استان است اشاره ای نکردین این پل تاریخی که تمام ایران با آن آشنایی دارند و باتوجه به موقعیت این پل که درکنار شاه راه اصلی دواستان واقع گردیده و متعلق به دوران ساسانیان است همچنین دوگوردوپا در شوش اشاره ای نشده خواهشا اطلاعات دقیق بدهید به مردم.
هدف نویسنده فقط این بود یه جوری زورکی هم که شده یاسوج را با قدمت نشون بده . خیلی خنده داره اکثر مطالبش . از بویر نیوز که هم اکنون داره تبدیل به یه رسانه بزرگ و مشهور میشه بعید بود . بابا به خدا با حلوا حلوا گفتن دهان شیرین نمیشه . اکثر این مکان ها مربوط به یاسوج نبود ولی با کمال پررویی نوشته یاسوج !! به خدا خیلی زشته خیلی
متاسفانه نویسنده فاقد اطلاعات تاریخیه دقیقه. نقش حیاتی این منطقه رو پیش از تاریخ نادیده گرفته. فقط بطورت گذرا و ناقص بیان نموده. پیشنهاد میشه در هر بخش یه متخصص به معرفی بپردازد…
عالي بود
مجموعه های پل بریم از منحصربفردترین آسارباستانی استان هستش پل حلالی بریم یک شاه کارمعمای هستش که هنوزه ازآن استفاده میشه وپلی که برمگرده به دوران ساسانیان این شکوه جلاله آستانه نه یه چشمه ساده که یه فصل آ داره یه فصل بی آب.
متاسفانه نویسنده از اطلاعات دقیق برخوردار نیست.بیشتر مناطقی که ذکر کردین طبیعت چرامه نه دهدشت