سه شنبه 2 اردیبهشت 1393 - 0:20

چرا از لهجه لری خود شرمگین می شویم!؟

در انجمن های گوناگون بسیاری از هم استانی ها و هم زبانان لر تاو توان صحبت و تکلم را نداشتند و انگار از اینکه لهجه انها هویدا شده و دیگران دریابند که فلانی لر است بسیار ناخرسند بوده و شرمگین می شدند . اما دیگران بویژه هم میهنان ترک با لهجه بسیار غلیظ ترکی در انجمنها صحبت می کردند و به هیچ روی تر س و ابایی نداشتند .

گروه فرهنگی – موضوع لهجه لری که معمولا برای تمام لرزبانان در محافل یک چالش محسوب می شود در واقع یک اشکال فرهنگی است.

به گزارش بویرنیوز، علی حسین شهیدی در مطلبی برای بویرنیوز نوشت – در این واپسین سالها  در این گستره  شهامت و دلیری یعنی سرزمین آریوبرزن، کی لهراسب و دیگر گوانی که با  زور و سر نیزه  به گفته استاد زنده یاد محمد بهمن بیگی، از یک دهستان  استان ساختند، پدران و مادران ارجمند  این دیار با فرزندان خود به زبان پارسی صحبت می کنند . پارسی گفتن و پارسی دانستن نه تنها عیب و ایرادی ندارد که بسیار هم خوب است. اما این زمانی  پذیرفته است که زبان پارسی به فرهنگ فولکولور و قومی ما اسیبی وارد نکند و انرا از صحنه خارج نکند .

اساسا جذابیت ایران و زیبایش به تنوع نژادی و فرهنگی آن است . دامنه سخن اگر به درازا نمی کشید جای  سخن بسیار بود . به ناچار باید از ان گذشته  و به بن مایه سخن بپردازیم. به یاد دارم زمانی که در اغاز دهه هفتاد دانشجو بودیم ، چیزی نزدیک به 70 درصد از دانشجویان هم استانی ام از این اینکه در انجمن های کوچک وبزرگ  به زبان لری صحبت کرده و یا بگویند از کدام استان و کدام دیار امده اند خودداری میکردند و گاهی میگفتند که از استان فارس بوده و  یا خوزستانی هستند که این امر حساسیت چون بنده  و دیگران را در پی داشت و به سختی با چنین افرادی برخورد می کردیم . چرا شرم داشتند و چرا هویت فردی و گروهی شان مایه ننگشان بود چیزی است که هنوز دلیلش به روشنی برایم  مشخص نشده است و این در حالی بود که هم میهن ترک و کرد و عرب و بلوچ به زبان و لهجه خود مباهات میکرد و به ندرت پیش می امد که در میان خودشان به زبانی دیگر صحبت کنند . دلایل زیادی می توان بر این الیناسیون فرهنگی  متصور بود . اما  هیچکدام را نمی توان دلیل و چینود مطلق انگاشت .

 نخست اینکه در انجمن های گوناگون بسیاری از هم استانی ها و هم زبانان لر تاو توان صحبت و تکلم را  نداشتند و انگار از اینکه لهجه انها هویدا شده و دیگران دریابند که فلانی لر است بسیار ناخرسند بوده و شرمگین می شدند . اما دیگران بویژه هم میهنان ترک با لهجه بسیار غلیظ ترکی  در انجمنها  صحبت می کردند و به هیچ روی تر س و ابایی نداشتند .
دیگر اینکه ما همیشه تاریخ از  دنیا و اجتماعات دیگر عقب تر بوده ایم . این بار نیز هم باید ثابت کنیم که تازه وارد مقوله مدرنیته می شویم . حال انکه گفتمان پست مدرنیزم که پس از مدرنیته مطرح شده است چیزی نزدیک به شصست سال از عمرش میگذرد .چه رسد به مدرنیته که دیگر به تاریخ پیوسته و تنها در دانشگاه ها  از ان به عنوان یک مکتب  یاد میکنند .
بحث راجع به مدرنیته  و پست مدرنیزم در این مقال نمی گنجد . اما یکی از اموزه های  مدرنتیته محو و از بین بردن خرده  فرهنگها بود و این در حالی است که پست مدرنیزم بر تقویت و حفظ خرده فرهنگها تاکید دارد . غربیان مدرن کاری را که با فرهنگ و چوامع جهانی سومی میکردند ، ما با فرهنگ و هویت خود می کنیم . در دوران مدرن فرهنگ فوکول و کراوات ارج ومنزلت داشت و مدل بیتلها .واغلب کشورهای جهان سوم سعی بلیغ داشتند تا خود را با این فرهنگ هم گام سازند . یکی از پر شور ترین انان ترکیه اتاتورکی و ایران رضا خانی بود .  در صورتی که اکنون دیگر فرهنگ غربی و اروپایی در اولویت نبوده وکعبه امال فرنگی مابان هم نیست . دلیل عمده اش تنها گفتمان پست مدرنیزم هم نیست بلکه تعادل قدرت اقتصادی و سیاسی  تقسیم شده بین شرق و غرب است . چین و ژاپن دو قطب برتر اقتصادی جهانی شده اند ان هم با فرهنگی کاملا بومی و شرقی . که زاپن در حفظ فرهنگ بومی خود بسیار حساسیت به خرج می دهد .
پس ما را چه شده که هنوز در بحر مدرنیته غوطه وریم .ایرانی ها در سطح کلان هنوز دنباله رو فرهنگ غربند و ما کهگیلویه و بویر احمدی ها هم در سطحی پایین تر در پی  یافتن فرهنگی بهتر و غیر خودی هستیم . ذهی خیال باطل .دنیای جدید در پی ریزه کاریها و خرده فرهنگهاست  و به ان ارج می نهد .
اینان دلایلی بود که  ما دوست داریم به فرزندانمان فارسی صحبت کردن بیاموزیم . غافل از اینکه چه ضرری به شخصیت فردی کودک دلبندمان و فرهنگ و باورهای قومی خود می زنیم .
بد تر از همه اینکه پدران و مادرانی که با فرزندان خود فارسی صحبت میکنند، خود نمی توانند به درستی و روانی فارسی را صحبت کنند و گاهی من از برخی از این والدین عباراتی را شنیده ام که تا کنون در هیچ لهجه و زبانی ان را نشنیده ام و احتمالا در آینده لهجه فرزندان ما چنان غریب و ناشناخته است که به لهجه فارسی بویر احمدی  مشهور خواهد شد. چرا چنین می کنیم . مگر چه عیبی دارد که ما هم لر باشیم و هم بتوانیم فارسی صحبت کنیم . من دلیل و چینود عمده این سستی فرهنگی را در زندگی روستایی و عشایری می دانم . پیش از هرچیز به روستاییان و عشایر گرانقدر ارج نهاده و به هیچ روی بر ان نیستم تا انان را خرد و کوچک نشان دهم چرا که پدر و مادر خودم روستایی بودند . چون در روستا روابط بسیار محدود بوده و تعامل فرهنگی صورت نمی گیرد. از این روست که فرزندان این جوامع به راحتی نمی توانند صحبت کرده و با دیگران ارتباط بر قرار کنند . ولی در شهر چنین نیست . روابط گسترده تر است و فرهنگها  مختلف و تعامل فرهنگی هم بیشتر.
پس با این وضعیت دیگر پدران و مادران  شهر نشین نباید نگران اینده فرزندان خود باشند که نتوانند فارسی صحبت کنند  چرا  که جبر محیط انان را وادارد به یاد گیری زبان رسمی میکند.  جوانی که در شهر و در دهه شصت وهفتاد زاده شده ودر خانه هم با انان لری صحبت میکردند، امروزه به راحتی پارسی را صحبت میکنند .
چون رسانه ها ی ارتباطی ، نهادهای مدنی و اجتماعی بیشتر شده و کارکردشان نیز بیشتر شده است .پس دیگر چه لزومی دارد که پدران وماداران به فرزندان خود پارسی صحبت میکنند. در پایان مبگویم که ما همه مختصات  فرهنگی و قومی خود را ازدست داده ایم. چقه ، زناره ، عروسی های به یاد ماندنی، بازی های محلی، کوچ عشایر و غیره همه وهمه را از دست دادیم .تنها بازمانده این فرهنگ این زبان نیم بند است ان را  با دست خود به تاراج ندهیم . هرکس که دوستدار این دیار و فرهنگ غنی و پر بار ان  است از این لحظه با فرزندش لری صحبت کند .
نظرسنجی
فعلا نظرسنجی در جریان نیست
لینک کوتاه : https://boyernews.com/?p=101266
به اشتراک بگذارید:
نظرات کاربران :
  1. 11111 گفت:

    آقای شهیدی متاسفیم برات. این مطالب چیه؟ بابا قرن 21. این مسائل خاله زنکی چیه؟

    • محمدرضا گفت:

      احسنت بر تو جناب شهیدی که حرف دلمو زدی
      .متاسفم واسه ما لرای بظاهر مدرنیته.

    • حامد آبی گفت:

      خاله زنکی؟؟؟ هر ادم تازه به دوران رسیده ای اومده و با فرهنگ بودن رو تو فارسی حرف زدن میدونه. تا وقتی ک لر خودش جک لری میگه و به خودش میخنده وضع استان های لرنشین و مخصوصا استان ما بهتر نمیشه.
      اقای محترم تو فارسیتو حرف بزن. ایما هم همو لری گپ ایزنیم

    • ناشناس گفت:

      منم بانظر ۱۱۱۱موافقم مقاله سبک و سطحی بود

    • مرضیه گفت:

      آدم بی سواد.قرن21.عصرتکنولوژی..مگه به روزبودن اینه که آدم اصالتشوفراموش کنه؟خداروشکرمیکنم ک لرم وهمیشه وهمه جاباافتخارگفتم لربویراحمدم. ننگ به هرچی آدم بی اصالته.ننگ به کسی که بی اصالتیوفرهنگ وپیشرفت میدونه.

  2. قلقلی گفت:

    عزیز دلم آدم باید فارسی رو خوب صحبت کن چون همیشه که تو استان ک ب نیستی لری فقط تو استان ک ب هستش

  3. رضا گفت:

    بعضی از همون ترکها هم در فارسی صحبت کردن واقعا مشکل دارند ، زمان سربازی ترکها یا لرهایی بودند که واقعا نمی توانستند فارسی صحبت کنند و گاها حق و حقوق شان ضایع می شد ، چه ایرادی دارد کودک با زبان فارسی که زبان رسمی کشور است سریعتر آشنا شود و بزرگ که شد خیلی هم راحت تر لهجه لری را متوجه می شود و صحبت می کند ، تازه لری یک زبان نیست بلکه یک لهجه است که ریشه فارسی پهلوی دارد ، تمام فارس زبانان خیلی راحت لری را متوجه و یا حتی صحبت هم می کنند .

    • الهام گفت:

      به نظر من م باید به بچه ها حتما فارسی حرف زدن رو یاد بدیم چون هر کس دانشگاه رفته باشه میدونه کسانی که فارسی خوب حرف نمیزنن گوشه گیر و منزوی میشن و تو دانشگاه هم اون چیزی رو هستن نمیتونن نشون بدن. لری هم که همه یاد میگیرن

  4. مادر گفت:

    من یک بچه سه ساله دارم که مدام این خونه و اون خونه می کنم تا مبادا توی کوچه بچه ها لری صحبت کنند ولی چیزی که دیدم اون با وجود اینکه فارسی روان صحبت می کنه ولی علاقه به زبان لری داره و در بازیهایش طوری که من متوجه نشوم با عروسکاش لری صحبت می کنه *دلیل من در مورد فارسی صحبت کردن اینه که در واژه های لری کلمات با مقداری بی احترامی همراه میشه

  5. تاریخ گفت:

    استان را قلم ها استان کردند نه راه زنان و ادم کشان اگر تاریخ را نمی دانی برگرد به سالهای قبل از انقلاب و تحقیق کن چرا مسائل را قاطی می کنیم .

  6. مشی ایمور گفت:

    من که تاحالا از لهجه خودم هیچ جا خجالت زده نشدم…….ولی خدایی خوب میشد اگر به جای حرف ک حرف چ گفته نمیشد……

  7. كوروش گفت:

    بنده از يك پدر لر و مادر فارسي زبان هستم و در محيطي كاملا فارسي رشد و نمو نموده ام . عليرغم اينكه زبان مادري ام فارسي است به گويش لري عشق ورزيده و آن را به خوبي فرا گرفته و حتي به فرزندانم نيز آموزش داده ام و در خانه با آنها لري صحبت مي كنم. هيچ فردي نبايد هويت خودرا به دست فراموشي بسپارد. در عجبم از كساني كه زبان مادريشان لري است ولي تعمدا به زبان فارسي صحبت كرده و گاه منكر هويت لري خود مي شودند . واي برشما… قوميت ما را خدا انتخاب كرده است …

  8. خانقلی گفت:

    به خدا ابرومون تو تهران رفت ودردانشگاه باانواع مشکلات به خاطر لر بودن و لهجه داشتن مواجهیم.

  9. حامد آبی گفت:

    متاسفم واسه شما. من خودم از بچگي لري حرف زدم. ولي فارسي رو هم خوب بلدم.
    متاسفم واسه اون فردي ك ميگه ميخوام نزارم بچم پيش افرادي كه لري حرف ميزنن بره تا لري ياد نگيره.
    واقعا هر كسي اين كارو ميكنه آدم تازه به دوران رسيده اي هستش. چون فكر ميكنه فارسي حرف زدن شخصيت رو ميبره بالا. نه آقا يا خانم محترم. هر كسي شخصيتش با رفتارش مياد. نه با حرف زدنش. آقاي خانقلي وقتي لرها خودشون واسه اين و اون جك لري ميفرستن و ميخندن بقيه هم بايد به لرها بخندن. پس مشكل لهجه نيست

  10. shsrif گفت:

    باسلام.جالب بود…و تذکر درباره یه فاجعه فرهنگی…ماهم دانشجو یه شهر دیگه بودیم…دیدیم ک چگونه بقیه شهرها به اصالت خود افتخار میکنن…چ عب داره ب جای ج گف ز ..مگه ترکا از ما بدتر نیستن…عب نداره شما به بچه هاتون هم لری یاد بدین هم فارسی…تنها چیزی منو تو شهرمون ازار میده اینه:تا یه فارس زبون میبینیم به کلی وا میریم و سریع خودمونو میفروشیم(به لحاظ فرهنگی)…دقت کنین به رشد فارس زبونها…این بزرگترین تحقیره به نظر من

  11. مانی گفت:

    ایجاد استان کهگیلویه و بویراحمد همچون سایر استانها در سیستم اداری نوین شکل گرفت کما اینکه در زمان یکه که ما دانش لموز بودیم ایران هفت استان بود و هم اکنون 31 استان و شاید تا چند سال دیگر 50 استان در سال 70 استان سه شهرستان داشت و الان هشت شهرستان ایا ایجاد شهرستانها هم با لوله تفنگ ایجاد شد .هر حرفی که زده شد نباید مورد استناد قرار داد

  12. دکتر لر اصفهان گفت:

    اینجور پیش بره تا چند سال دیگه زبان لری به کل فراموش میشه من خودم دندانپزشک و همسرم فوق تخصص قلب دوتا دختر دارم که مسلط به زبان لرین فارسی هم مسلط پس وظیفه ما قشر تحصیل کرده است که از زبن مادری پاسداری کنیم

  13. تقوي گفت:

    من هم فكر مي كنم افراد جامعه لهجه مادري خود را عقب ماندگي مي دانند در صورتي كه برعكس بايد ديد بزرگي انسان بر حفظ هويت تاريخي خود است.

  14. کوهدشتی گفت:

    مه زه کوهدشت لرسون پیام نوشتمه-تنها کمبود اعتماد بنفس عامل همه ای مشکلات مونه وسلام -هر کی که اعتماد بنفس نداره فرقی نمیکه فارس بوه یا ترک داخل هر جمعی که قرار بیره حقش پایمال بوه. میها بوم که کسی که اعتماد بنفس وه خودباوریش کمه ضعفها و کمبوداش می چسبونه وه لهجه خوش .ایما بایستی اعتماد بنفس و اراده بچونمون تقویت بکیم .بنابراین خجالت کشیدن و عدم توانایی ایما داخل جمع ربطی وه گویش و لهجه مون ناره.

  15. ایلامی(عیلام باستانی) گفت:

    مهمترین عامل این عده که فارس نمایی می کنند ضعف شناخت ما از هویت کهن قوم لر است.برخی هستند که مرغ همسایه را غاز می بینند و کمترین بهای به داشته های خود نمی دهند.-
    کسانی که شرم و خجالت خود را ناشی از نوع گویش و لهجه می دانند آدمهای متکی بخود نیستند بلکه دارای شخصیت وابسته ای هستند ومعمولان آدمها نق نقو و هیچ گاه هم مشکلاتشان پایان نداره

  16. لر گفت:

    قوم لر وارث یکی از تمدنهای نخستین بشری بنام ایلام است که هسته اولیه کشور عزیز ایران بوده است .تمدن ایلام که 4000 سال پیش از میلاد سابقه مکتوب دارد برای بسیاری از ما لرها بیگانه است و بسیاری از ما کمترین اطلاعاتی از حکومت ایلامیان داریم . متاسفانه فارسها هخامنشیان را که یکی از خاندانهای لر واقع در انزان (ایذه )بودند بنام خود مصادره کرده اند و از این بدتر آنکه حکومت چند هزار ساله عیلامیان را نادیده گرفته و همه چیز ایرانیان را از فارسها می دانند .عصر برنز را نیاکان لرها یعنی ایلامیان بنیاد نهادند .تا زمان فتعلی شاه قاجار ایرانیان از گذشته تاریخی خود اطلاع چندانی نداشتند از این دوره به بعد که روابط ایران و اروپاییان شکل تازه تری بخود گرفت کتب مورخین یونانی که در باره ایران مطالب زیادی داشتند . که پژوهش ها و ترجمه های از سوی کسانی که بی طرف نبوده اند و همه سوابق ایرانیان را بنام پارسها مصادره کردند و اسنادمربوط به دیگر اقوام ایرانی یا مسکوت ماند و بنفع پارس ثبت ظبط شد.با توجه با کشفیات و پژوهشهای جدید بایستی تاریخ ایران باستان ویاریشی نو داشته باشد. در اکثر سنگ نوشته های موجود. کورش بزرگ خود را زنده کنند حکومت اجداد پیشین خود یعنی ایلامیان ثبت کرده است .اما متاسفانه این نوشته تاریخی مهم همه جا با بی توجهی از آن گذشته اند.آخرین پادشاه ایلامی بنام هومبان هلتش سوم در سال 645 قبل از میلادی بوده و کورش اول در سال 558 قبل از میلاد بابل را بتصرف خود درآورد یعنی فاصله آخرین پادشاه ایلامی و کورش بزرگ که خود را احیا کنند مجدد حکومت ایلامیان یاد کرده کمتر از 80 سال بوده است در واقع هخامنشیان ادامه دهند راه ایلامیان نیاکان قوم لر بوده اند .ایلامیان دارای سه مرکز مهم بنام انزان (ایذه ) شوش و سیماش (محل خرم آباد کنونی)بودند. وقتی آشور بانی پال ایلام (شهر شوش )را بتصرف خود در آورد خاندان هخامنشیان با آشور بانیپال مصالحه کردند و قدرت خود ر احفظ کردند .بعداز در گذشت آشور بانیپال در سال 629 ق.م هخامنشیان ابتدا مادها و سپس بابل را بتصرف در آوردند در واقع یکی از سه مرکز مهم ایلامی بنام انشان مجدد حکومت ایلامیان را احیا نمودند. اینها را نوشتم که ما لرها جای برای کمبود اعتماد بنفس و خود کم بینی نداریم

  17. arsham گفت:

    ده دوازده ساله دور از یاسوجم در دانشگاه های دولتی و آزاد تهران تدریس می کنم در دوره دبیرستان فارسی را روان صحبت می کردم الانم با اعتماد به نفس هر چه تمام تر به هویت لری خود می بالم و در کلاس های دانشگاه گاهی برای تفهیم مطالب به دانشجویان از ضرب المثل های لری استفاده می کنم. آنچه مشکل ساز هست عدم اعتماد به نفسه و گرنه زبان لری فوق العاده زیباست.

  18. مارال ارشدایرانشناسی گفت:

    من خودم رو گویش های لری کار کردم.بازمانده ای از شاخه ی اولیه ی زبان هند و اروپایی هست که قدیمیترین زبان دنیاست

  19. رضا گفت:

    اول از خوتون شروع کنید که به جای نشان دان لباس محلی مردان استان ، لباس محلی استان دیگر را برچسب مطب خود کرد ه اید. اول از خودتان شرووووووووووووووووووووع کنید

  20. نوذر گفت:

    ترکها کاملا لهجه شون پیداست ولی هم استانیهای ما از لهجه خود میگن ابرومون رفت به لحاظ روانشناسی این افراد کمبود دارند شهیدی عزیز خوب نوشتید

  21. ناشناس گفت:

    یکی از مشکلات ما در جمع فارسی زبانان این است که نمی توانیم نظرات وعقاید خود را براحتی بیان کنیم دلیل اصلی آن هم این است که نمی توانیم خوب فارسی صحبت کنیم این یکی از دلایل محرومیت استان ماست

  22. لر از شوش - خوزستان گفت:

    خلایق هر چه لایق.

    این ماییم که فرهنگ رو می سازیم افسوس که فکر می کنیم با زبان به همه چی می رسیم ! که البته نخواهیم رسید!

  23. محمد گفت:

    بهترین زبان زبان لری است

  24. محمدمرادبراتی گفت:

    هویت هرانسانی محترم است همه ی قومیت ها درطول تاریخ افتخارات وکاستی ها داشتندونبایدجوری بزرگنمایی شودکه به هتک حرمت بینجامدشخصابه لربودنم افتخارمیکنم ودرجای خودفارسی راخوب صحبت میکنم

  25. بهار گفت:

    باسلام مجدد پیشنهادی ذاشتم و اون اینکه در راستای غیرت ایرانی اسم بویر نیوز را هم تغییر بدیدونیازی نیست که حتما با کلمه ا انگلیسی قاطی بشه.البته پیشنهاه ها:-)

  26. behnam گفت:

    درود بر لر زبانان ودرود بر دوستداران لروننگ برکسانی که بابی اعتماد به نفسی خود قوم خود را کوچک میشمارند.فارسی حرف زدن خوب است هم چون یک هنر.اما لری حرف زدن خوب ااست همچون حفاظت از ریشه واصل خود. 

دیدگاه شما